Piyasalarda dikkatler, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bu haftaki toplantısından çıkacak kararlara çevrilirken, Bankanın 15 ay sonra ilk kez politika faizini sabit tutması öngörülüyor.
Fed yetkililerinin son dönemde yaptığı açıklamalar ve piyasadaki fiyatlamalar, Banka’nın politika faizini yüzde 5-5,25 aralığında sabit tutabileceğini gösteriyor.
Analistlerin çoğu, Banka’nın bu haftaki toplantısında sıkılaşmanın etkilerini değerlendirmek için faiz oranını sabit tutmasının beklendiğini ancak enflasyon ve iş gücü piyasasına ilişkin görünümün belirsizliğini koruması nedeniyle gelecek faiz artışlarına kapıyı açık bırakacağını belirtiyor.
“Fed yetkilileri duraklamanın faiz artırımlarının sonu olduğu anlamına gelmediğini belirtti”
Moody’s Analytics Başekonomisti Mark Zandi, yaptığı açıklamada, Fed yetkililerinin, “kısmen mart ayını vuran bankacılık krizinin ekonomik yansımalarını değerlendirmek istedikleri için faiz artırımlarını duraklatma niyetinde olduklarını” açıkça belirttiklerini söyledi.
Fed yetkililerinin “duraklamanın faiz artırımlarının sonu olduğu anlamına gelmediğini” belirttiğini de aktaran Zandi, “Fed’in bu haftaki toplantısında faiz oranlarını sabit tutmasını bekliyorum.” dedi.
Zandi, bankacılık krizinin etkisinin ise en azından şimdiye kadar ılımlı göründüğünü ifade etti.
“Enflasyonun yüzde 2 hedefine yaklaştığı netleşene kadar faiz indirimi beklemiyorum”
Fed’in temmuz ayı toplantısında 25 baz puanlık bir faiz artışına daha gitmesini beklediğini aktaran Zandi, bunun faiz oranını yüzde 5,25-5,5 aralığına çıkaracağını söyledi.
Zandi, enflasyonun hafiflemesi ve iş gücü piyasasının daha yüksek faiz oranlarına olan ihtiyacı ortadan kaldıracak kadar soğuması gerektiği için temmuz ayında beklediği faiz artırımının sonuncu olacağını ifade etti.
Fed’in faiz indirimlerine başlayacağı zamana ilişkin beklentilerini de aktaran Zandi, “Faiz indirimi çıtasının yüksek olduğunu not etmek önemli ve enflasyonun yüzde 2 hedefine yaklaştığı netleşene kadar ilk faiz indirimini beklemiyorum. Gelecek yıl bu zamana kadar bu pek olası değil.” diye konuştu.
“Bu toplantıda faiz artırımı pas geçilecek ancak gelecek artışlara kapı açık bırakılacak”
Oxford Economics ABD Başekonomisti Ryan Sweet de Fed’in, haziran toplantısında faiz oranını sabit tutmasının beklendiğini kaydetti.
Sweet, “Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC), bu haftaki toplantısında faiz artırımını pas geçmesi bekleniyor ancak gelecekteki artışlara kapıyı açık bırakacak. Çünkü enflasyon ve iş gücü piyasasına ilişkin görünüm belirsizliğini koruyor ve Banka, tam istihdam ve istikrarlı fiyat hedeflerini yerine getirmekten hala çok uzakta.” değerlendirmesinde bulundu.
Fed’in, “dot plot (noktasal)” grafiğini içeren ekonomik tahminlerini de açıklayacağını anımsatan Sweet, bu toplantıda Banka’nın iletişiminin önemli olacağını vurguladı.
Sweet, Fed Başkanı Jerome Powell’ın ise toplantı sonrası düzenleyeceği basın toplantısını, “para politikası seyrinin gelecek iş gücü piyasası ve enflasyon verilerine bağlı olacağını” vurgulamak için kullanacağını ifade etti.
Ryan Sweet, “Fed’in para politikasındaki sıkılaşmanın ekonomi üzerinde nasıl bir baskı yarattığını değerlendirmesi gerektiği için haziran ayında bir duraklama uygun.” dedi.
Banka’nın kredi standartlarındaki son sıkılaşmadan destek aldığını belirten Sweet, ancak işletme yatırımı ve tüketici harcamaları üzerindeki etkinin boyutunun belirsiz olduğunu söyledi.
“Son veriler karışık mesajlar gönderiyor, bu da değerlendirme için duraklamanın mantıklı olabileceğini düşündürüyor”
ING Amerika Bölgesel Araştırma Başkanı Padhraic Garvey, ING Uluslararası Başekonomisti James Knightley ile ING Küresel Piyasalar Başkanı ve İngiltere, Orta ve Doğu Avrupa Bölgesi Araştırma Başkanı Chris Turner’ın analizinde ise Fed’in 14 Haziran’da politika faizini sabit bırakacağının düşünüldüğü aktarıldı.
Analizde, “Fed, daha fazla faiz artışı için kapıyı açık bırakacak.” denildi.
FOMC’de para politikasını çok sıkılaştırdıklarını ve beklemenin mantıklı olduğunu düşünen bir çoğunluk olacağına inanıldığı belirtilen analizde, “Ayrıca, son yayınlanan veriler çok karışık mesajlar gönderiyor, bu da değerlendirme için duraklamanın mantıklı olabileceğini düşündürüyor.” ifadesi kullanıldı.
Fed, yüksek enflasyon karşısında faiz artırımlarına Mart 2022’de başlamıştı
ABD’de yüksek enflasyon karşısında geçen yıl varlık alım operasyonunu tamamlayarak faiz artışlarına başlayan Fed, Mart 2022’de 25 baz puan artışla 2018’den itibaren ilk kez faiz artırımına gitme kararı almıştı.
Fed, geçen yıl mayıs toplantısında 50 baz puan ile 2000 yılından itibaren en hızlı faiz artışını gerçekleştirmesinin ardından haziran toplantısında 75 baz puanla 1994’ten itibaren en güçlü faiz artırımına gitmiş, temmuz, eylül ve kasım toplantılarında da politika faizini aynı oranda artırmıştı.
Geçen yıl art arda 4 toplantısında 75 baz puanlık faiz artırımına giden Fed, geçen yılın son toplantısında 50 baz puanlık artışa giderek faiz artış hızını yavaşlatmaya başlamıştı. Banka, 2023’ün ilk toplantısında 25 baz puanlık artışla faiz artış hızını yavaşlatmaya devam etmişti.
Fed, mart ve mayıs toplantılarında da faiz oranını yine 25’er baz puan yükselterek 16 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5-5,25 aralığına çıkarmıştı.
Mayıs toplantısında, geçen yılın mart ayından bu yana 10’uncu faiz artırımını gerçekleştiren Banka, faiz oranını toplamda 500 baz puan yükseltti.
ABD’de enflasyon, geçen yıl haziranda yıllık bazda yüzde 9 ile 1981’den itibaren en yüksek seviyeyi görmesinin ardından son olarak nisanda yüzde 4,9 olarak kaydedilmişti.
