İran, uranyumu yüzde 84 saflıkta zenginleştirdiğine dair haberlerin doğru olmadığını bildirdi.
İran resmi ajansı IRNA’nın haberine göre, İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, ülkesinin yüzde 84 saflıkta uranyum zenginleştirdiğine dair uluslararası medyada çıkan iddialara yanıt verdi.
İddiaları “gerçeklerin çarpıtılması” olarak niteleyen Kemalvendi, “Zenginleştirme işlemi sırasında yüzde 60’ın üzerinde uranyum parçacığı veya parçacıklarının bulunması, yüzde 60’ın üzerinde uranyum zenginleştirildiği anlamına gelmez. Şu ana kadar yüzde 60’ın üzerinde zenginleştirme yapmadık.” dedi.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının (UAEA) “siyasi baskı aracı” haline geldiğini söyleyen Kemalvendi, “Bu durum bu kurumun güvenilirliğini ve itibarını olumsuz etkiliyor.” ifadelerini kullandı.
Bloomberg, ismi açıklanmayan iki üst düzey diplomata dayandırdığı haberinde, İran’ın nükleer tesislerini denetleyen uluslararası müfettişlerin geçen hafta tesislerde yüzde 84 saflıkta zenginleştirilmiş uranyum tespit ettiğini duyurmuştu.
UAEA’nın Twitter hesabından yapılan açıklamada ise İran’daki uranyum zenginleştirme seviyeleriyle ilgili medyada yer alan raporlardan haberdar olunduğu ve UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi’nin konu hakkında Yönetim Kurulunu bilgilendireceği ifade edilmişti.
Nükleer anlaşma İran’a yüzde 3,67 uranyum zenginleştirme izni veriyordu
İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) arasında 2015’te imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşma, Tahran’a yüzde 3,67 uranyum zenginleştirme faaliyetini sürdürme izni veriyordu.
Buna karşılık ABD’nin 2018’de anlaşmadan tek taraflı çekilmesi ve yaptırımları geri getirmesinden bir yıl sonra anlaşmadaki taahhütlerini durduran İran, ilk olarak Natanz’da 17 Nisan 2020’de yüzde 60 saflıkta uranyum zenginleştirdiğini duyurmuştu. İran, 22 Aralık 2022’de de Fordo’daki uranyum zenginleştirme merkezinde uranyumu yüzde 60 zenginleştirmeye başladığını açıklamıştı.
Tahran’ın uranyumu yüzde 60 saflıkla zenginleştirmesi Batılı ülkelerde endişelere neden oluyor; çünkü uranyumun yüzde 20 ve üzerinde zenginleştirilmesi nükleer bomba elde etmeye imkan sağlayacak yüzde 90 saflıkta parçalanabilir uranyuma ulaşmak için önemli bir aşama olarak kabul ediliyor.
