Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Rusya’nın Ukrayna’yı işgal edeceğini sanmıyorum.” dedi.
BM Genel Sekreterliğinde ikinci dönemi 1 Ocak itibariyle başlayan Guterres, Associated Press ajansına verdiği röportajda, gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Guterres, BM Güvenlik Konseyi’nin özellikle de veto oyu verebilen 5 daimi üyenin bölündüğünü söyledi.
Rusya ile Ukrayna arasındaki gerginliğe değinen Guterres, “Rusya’nın Ukrayna’yı işgal edeceğini sanmıyorum ve umarım düşüncem doğrudur.” ifadesini kullandı.
Guterres, var olan sorunlar için askeri bir çözüme inanmadığının altını çizdi.
Sorunları çözmek için en makul yolun diplomasi ve ciddi diyalog olduğuna inandığına dikkati çeken Guterres, işgalin “korkunç sonuçları” olabileceğini vurguladı.
Guterres, Rusya’daki üst düzey yetkililerle irtibat halinde olmayı sürdürdüklerini dile getirdi.
Bu arada, Guterres, dünyanın birçok yönden 5 yıl öncesinden daha kötü durumda olduğuna dikkati çekti.
Bunun nedeninin Kovid-19 salgını, iklim krizi ve her yerde çatışmaları kıvılcımlandıran jeopolitik tansiyonlar olduğunu söyleyen Guterres, şu değerlendirmede bulundu:
“BM Genel Sekreteri’nin gücü yok. Etkimiz olabilir. İkna edebilirim. Ara buluculuk yapabilirim ancak gücüm yok.”
Mali’de cuntanın seçimleri ertelemesi
Guterres, Mali’de 24 Mayıs 2021’de darbeyle iktidara gelen cunta yönetiminin, 2 Ocak’ta, demokratik seçimleri 5 yıl erteleme kararı almalarına ilişkin olarak da söz konusu sürenin düşürülmesi için Mali yönetimiyle telefonda görüştüğünü belirtti.
Mali’de sivil hükümete geçiş için kabul edilebilir bir seçim takvimi sağlaması konusunda bölgedeki bazı ülkelerin liderleriyle konuştuğunu söyleyen Guterres, Mali’deki yönetimin seçimlerden önce “makul bir müddeti” kabul etmesi gerektiğini anlayacağını umduğunu kaydetti.
Guterres, Mali’de seçimin “göreceli olarak kısa bir zamanda” yapılması gerektiğine inandığını ifade etti.
2022 öncelikleri
Bugün Genel Kurul’da 2022 önceliklerini paylaşması beklenen Guterres, kendisini en çok endişelendiren 3 önceliğin olduğu bilgini verdi.
Guterres bunlardan ilkinin, dünyanın büyük bir bölümünde, özellikle Afrika’da hala Kovid-19’a karşı aşılamanın yetersizliği olduğunu söyledi.
İkinci önceliğinin, küresel ısınmayı kısıtlayabilmek için emisyonların yüzde 45 azaltılmasına duyulan ihtiyaç olduğunu vurgulayan Guterres’e göre, dünyadaki “son derece adaletsiz” maddi durum da 3. öncelik.
Guterres, birçok gelişmekte olan ülkenin az kaynağı olduğunu, yüksek miktardaki borçlarının arttığını ve Avrupa ile Kuzey Amerika’dan daha fazla faiz ödediklerine dikkati çekti.
Bu ülkelerin, aşısının olmadığını söyleyen Guterres, onların iklim değişikliğinin etkilerinin ceremesini orantısız bir şekilde çektiğini vurguladı.
Guterres, Kovid-19 sonrası toparlanmanın her yerde mümkün olmasını sağlamak için kaynakların mevcut olması açısından daha fazla adalet sağlandığından emin olmak için uluslararası finans sisteminde derin bir reforma ihtiyaç duyulduğunun altını çizdi.
Taliban’ın tanınması üyelere bağlı
Guterres, “Taliban’ın yaptığı yanlış şeyler” yüzünden Afgan halkının topluca cezalandırılamayacağını ifade etti.
Afganistan’a insani yardımın artırılması gerektiğini belirten Guterres, Afganların açlıktan ölme, soğuk bir kışta hastalık ve Kovid-19 riskiyle vahim bir durumda olduğuna dikkati çekti.
Guterres, “Afganistan nüfusunun yarısından fazlasının insani yardıma aşırı ihtiyacı var.” dedi.
Taliban’ı tanınması konusunun üye devletlere bağlı olduğunu kaydeden Guterres, BM’nin Taliban’a insan haklarının garantiye alınması, hükümetin daha kapsayıcı ve ülkenin farklı nüfusunu aksettirici olması konularında baskı yaptığını belirtti.
Pekin’deki Kış Olimpiyatları
Çin’in başkenti Pekin’de 4-20 Şubat’ta düzenlenecek Kış Olimpiyatları’na katılacak olmasına değinen Guterres, bunun siyasi bir davranış olmadığını dile getirdi.
Guterres, olimpiyatlara tüm dünyanın barışçıl bir mesaj için bir araya geldiğini göstermek için katılacağını söyledi.
AA/BRT
