İngiltere’nin yeni başbakanı Liz Truss, ülkede enerji fiyatlarındaki artışı 2 yıl sınırlayan bir plan açıkladı. Ekim ayından itibaren uygulanacak plan kapsamında elektrik ve gaz faturaları, tipik ortalama bir hane için yılda 2500 sterlin (yaklaşık 52 bin 585 TL) düzeyinde tutulacak. Bu, fiyat artışlarının bir kısmının hükümet tarafından sübvanse edilmesi anlamına gelecek.
Liz Truss, planla rekor düzeylerdeki enflasyonun yüzde 5 düşeceğini söyledi.
İngiltere Merkez Bankası enflasyonun önümüzdeki yıl yüzde 13’e çıkabileceği tahmininde bulundu.
Truss daha önce eski Maliye Bakanı Rishi Sunak’ın açıkladığı 400 sterlinlik (yaklaşık 8 bin 413 TL) enerji faturası desteğine ek olarak, bu planın hane başına yılda 1000 sterlinlik (yaklaşık 21 bin 34 TL) bir indirim sağlayacağını, enerji dağıtımı yapan şirketler tarafından da kabul edildiğini açıkladı.
Faturalardaki artışın sınırlanabilmesi için hükümetin enerji şirketlerine aldıkları gaz ve elektriğin toptan fiyatı ile müşterilerine uygulayacakları fiyat arasındaki farkın bir kısmını ödemesi yani sübvanse etmesi gerekecek.
Vergilerde artış değil düşüş hedefleyen Truss bu planı hayata geçirebilmek için kamu borçlanmasına gideceği ve en az 100 milyar sterlin civarında borçlanması gerektiği düşünülüyor.
Truss enerji paketinin tahmini maliyetiyle ilgili detayların bu ayın sonlarına doğru Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng tarafından açıklanacağını da kaydetti.
Müdahale olmasaydı, Ekim ayında yapılacağı açıklanan zamlarla ortalama bir evin yılda 1900’den 3500 sterline çıkacağı tahmin edilen elektrik ve gaz faturaları, bu plan ile tipik ortalama bir hane için yılda 2500 sterlin düzeyinde tutulacak.
Truss, enerji faturalarını ödemekte güçlük çeken işletmelere de 6 aylık bir fiyat indirimi garantisi verdi, plan kapsamında işletmelere tüketicilerle aynı düzeyde destek sağlanacağını söyledi.
Truss bu sürenin sonunda güçlük içinde olan sektörler için de ayrı çözümler üretileceğini bu konudaki ayrıntıların 3 ay içerisinde kararlaştırılacağını kaydetti.
Ana muhalefetteki İşçi Partisi ise enerji fiyatlarındaki artışın, geçen yıl kârlarını yüzde 100’den fazla artıran enerji şirketlerinden alınacak ek vergilerle karşılanması gerektiğini savunuyor.
İşçi Partisi lideri Keir Starmer, Başbakan Truss’ın planının faturasını, sonuçta yine vatandaşların vergileriyle ödeyeceğini, o arada enerji şirketlerinin 2 yıl içinde 170 milyar sterlin ek kâr elde edeceklerini söyledi.
Truss ise vergilendirmenin büyümeyi ve yatırımları engelleyici bir etki yaratacağı görüşünde.
-Uzun vadeli planlar
Başbakan Liz Truss uzun vadede ise enerji sektöründe sağlanacak istikrar ve teşvikler ile İngiltere’nin 2040 yılında enerji ihraç edebilir duruma gelmesini hedeflediklerini önümüzdeki haftadan itibaren 100’den fazla yeni petrol ve doğal gaz lisansı için görüşmelere başlanacağını söyledi.
Yeni oluşturulacak bir Enerji Tedarik Görev Gücü’nün enerji şirketleriyle uzun vadeli ve daha düşük fiyatlı yeni sözleşmeler yapacağını da ekledi.
Hükümetin temiz ve yenilenebilir enerji teknolojilerine yönelişi de hızlandıracağını söyleyen Truss, bunun uzun vadede fiyatları daha da düşüreceğini kaydetti.
Truss İngiltere’nin 2050 yılında sıfır karbon hedefine sanayi ve büyüme dostu bir plan çerçevesinde ulaşmakta kararlı olduğunu da tekrarladı.
