Medya Etik Kurulu (MEK), masumiyet karinesine aykırı yayın yapıldığı gerekçesiyle, kurula iletilen birtakım yayınları inceleyerek medya mensuplarına, gazetecilik meslek ilkelerine saygı göstermeleri ve suçluluğu yargı kararıyla sabit olmayan herhangi bir kişiyi suçlu ilan edecek yayınlardan kaçınmaları konusunda çağrıda bulundu.
Medya Etik Kurulu’ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, kurula iletilen bazı şikâyetlerin incelenmesiyle, gerek geleneksel medyanın, gerekse çevirim içi bazı yayın kuruluşlarının masumiyet karinesine aykırı yayın yaptıkları saptandı.
Henüz suçluluğu yargı tarafından karar altına alınmamış zanlıların veya sanıkların açık isim ve fotoğraflarıyla birlikte, suçu işlemiş mealinde yayınlar yapıldığı ifade edilen açıklamada, söz konusu yayınların hem insan haklarına hem de meslek etik değerlerine aykırı nitelikte oldukları vurgulandı.
Zanlıya veya sanığa ait bilgilerin açık bir şekilde verilmesinin, kişilerin suçlu olduğu önyargısı doğurmakta olduğunu hatırlatan MEK, sözü edilen yayınların, suçluluğu kesinleşmemiş sanıkların daha sonra beraat etmiş olsalar bile, toplum içindeki statüleri, şeref ve haysiyetlerinin olumsuz yönde etkilenmesine sebep olduğunun altını çizdi.
Medya Etik Kurulu Salı günü toplantı yaparak bir dizi karar aldı. Alınan kararlar ve konuyla ilgili açıklama şöyle:
“Kâmil Kanıpek’in 25.7.2022 tarihinde yaptığı şikâyet üzerine türü tehlike altında olan bir köpek balığını avlayarak fotoğrafının sosyal medya üzerinden paylaşılması ve olayın bir kısım basın tarafından kahramanlık mertebesine çıkarılması ile ilgili iddialar değerlendirilmiş ve şu sonuca varılmıştır:
Gazeteci, haberini yaparken bütün canlıların yaşam hakkı olduğunu hatırlayarak, bu alanlarda yapılan haberlerin ve özellikle de yok olma tehlikesi olan türlerin korunması için uluslararası alanda atılan adımların hilafına, doğal yaşama zarar verici sonuç doğurmayacağından emin olma ve haberiyle ilgili en tatmin edici bilgiye sahip olma sorumluluğu taşımaktadır. Bütün meslek arkadaşlarımızı bu alanda farkındalığın artırılması için hassasiyet göstermeye davet ederiz.
Aysu Emre İnal tarafından masumiyet karinesine uyulmadığı gerekçesiyle yaptığı ikinci şikâyet ele alınıp değerlendirilmiştir.
Mahkeme haberlerinin yapılması doğal karşılanmalıdır ancak şikâyete konu haberde zanlının açık adının ve fotoğrafının kullanılmış olması, fotoğrafın mozaiklenmemiş olması, gazetecilik etik kurallarına aykırı bulunduğundan Kıbrıs Manşet internet gazetesinin uyarılması kararı alınmıştır. Yaygın olarak yapılan bu hataya gazeteci meslektaşlarımızın özen göstermesi talep edilir.
Bu vesileyle Kurulumuz, Haziran 2020’de ‘masumiyet karinesi’ ile ilgili olarak yaptığı açıklamayı yenilemenin yararlı olacağını uygun bulmuştur:
Medya Etik Kurulu, masumiyet karinesine aykırı yayın yapıldığı gerekçesiyle kurula iletilen birtakım yayınları inceleyerek medya mensuplarına, gazetecilik meslek ilkelerine saygı göstermeleri ve suçluluğu yargı kararıyla sabit olmayan herhangi bir kişiyi suçlu ilan edecek yayınlardan kaçınmaları konusunda çağrıda bulundu.”
Medya Etik Kurulu Deklarasyonu’nu konuyla ilgili maddesi anımsatılan açıklamada, o maddenin şunları içerdiği belirtildi:
“Basın yayın organları masumiyet karinesine saygılı olmalı, suçluluğu yargı kararıyla sabit olmadıkça herhangi bir kişiyi suçlu ilan edecek yayın yapmaktan kaçınmalıdır. Yargı süreci devam eden davalarda iddialar ve savunmalar adil ve dengeli biçimde aktarılmalıdır”.
