MND, vücutta hareketi sağlayan motor nöronları etkileyen, ilerleyici bir hastalıktır. Zamanla kaslarda güç kaybı yaşanmasına yol açan bu rahatsızlık; konuşmayı, nefes almayı, hareket etmeyi ve yutkunmayı zorlaştıran semptomlara neden olabilir.
Avustralya‘daki Queensland Üniversitesi’nden bilim insanlarının yaptığı yeni bir araştırma, MND hastalarının dil kaslarında küçülme görüldüğünü ve bunun, hastalığın erken evrelerinde bir belirti olabileceğini gösterdi. Araştırmanın bulguları, dil kaslarının küçülmesinin, motor nöron hastalığının erken teşhisi için önemli bir gösterge olabileceği fikrini güçlendirdi.
DİL KASLARINDAKİ ZAYIFLIK ERKEN TEŞHİS İÇİN KRİTİK
Araştırmayı yürüten nörobilimci Dr. Thomas Shaw, “Dilimizi hareket ettiren sekiz ana kas vardır ve her biri yemek yeme, yutkunma ve konuşma gibi önemli işlevleri yerine getirir. Ancak motor nöron hastalığına yakalanan kişilerde bu kaslar, vücudun diğer kasları gibi zamanla zayıflar ve erir” dedi.
YAPAY ZEKA DESTEKLİ YÖNTEMLER
Araştırmacılar, dil kaslarının ağız içinde incelenmesinin vücuda müdahale gerektiren bir işlem olduğunu ancak rutin beyin MRI taramalarının genellikle bu kasları da görüntüleyebildiğini ifade etti.
Araştırma ekibi, 200’den fazla eski MRI taramasını inceledi. Bunlar arasında, MND hastalığı yaşayan bireylerden alınan çok sayıda tarama da yer aldı.
Yeni araştırmada, yapay zeka destekli teknolojiler ve ileri düzey görüntüleme yöntemleri kullanılarak, dil kaslarının hacmi ve şekli hassas bir şekilde ölçüldü. Elde edilen çapraz kesit görüntüleri, MND hastaları ile sağlıklı bireyler arasındaki farkları net bir şekilde ortaya koydu.
HAYATTA KALMA SÜRESİNE DAİR ÖNEMLİ BULGULAR
Araştırmaya göre; dil, ağız, boğaz ve boyun kaslarında zayıflama yaşayan MND hastalarının hayatta kalma süresi, hastalığın ilk belirtileri kollarda başlayanlara göre daha kısa.
MND BELİRTİLERİ
MND, her yaştan bireyi etkileyebilecek bir hastalık ancak genellikle 50 yaş ve üzerindeki kişilerde daha sık görülür. Şu an için MND’nin kesin bir tedavisi bulunmuyor ancak semptomları yönetmeye yönelik bazı tedavi seçenekleri mevcut.
MND’nin başlangıç belirtileri şunlar olabilir:
- Merdiven çıkmakta güçlük, sık sık tökezleme ve ayakları kaldırmada zorluk
- Titremeler, kas spazmları veya kramplar
- Yürüyememe
- Nefes alırken, yutkunurken veya konuşurken zorluk
- Ağızda aşırı salya üretimi
- Ruh hali veya kişilik değişiklikleri
NE ZAMAN DOKTORA BAŞVURULMALI?
Mirror’da yer alan habere göre, özellikle şu üç semptomu yaşayan kişiler mutlaka bir doktora başvurmalı:
- Nesneleri tutmada zorluk
- Bacaklarda veya ayaklarda zayıflık
- Sürekli titreme veya kas krampları
Uzmanlar, erken aşamalarda MND’nin teşhis edilmesinin zor olduğunu ancak semptomlar ilerledikçe teşhisin genellikle kesinleştiğini ifade ediyor.
