Bununla birlikte, psikologlar bu inancın illüzyonel korelasyon ve onaylama yanlılığı gibi bilişsel çarpıtmalarla açıklanabileceğini söylüyor. Yani insanlar, dolunayda yaşanan sıra dışı olayları daha çok hatırlıyor ve bu olayları, bilinçli olarak dolunayla ilişkilendiriyor. Psikoterapist Amy Morin’e göre, dolunayın bir şeyleri değiştireceğine dair inanç, insanları gerçekten farklı davranmaya itebiliyor. Bu durum, bir tür kendini gerçekleştiren kehaneti simgeliyor.
Ancak ayla kurulan bu bağ sadece batıl inançlarla sınırlı değil. Dünyanın pek çok yerindeki yerli kültürlerde, ay kutsal kabul ediliyor. Örneğin, bazı Kızılderili toplulukları Büyükanne Ay’ın, suları ve mevsimleri düzenlediğine inanıyor. Dolunaylar, yılın geçişlerini takip etmekte kullanılıyor ve bu dönemlerde ritüeller ve doğaya teşekkür dansları düzenleniyor.
