2024 Nobel Kimya Ödülü, “bilgi-işlemsel protein tasarımı” alanındaki çalışmalarından dolayı David Baker ve “protein yapı tahmini”yle ilgili çalışmalarından dolayı Demis Hassabis ile John Jumper’a verildi.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nde düzenlenen basın toplantısında, 2024 Nobel Kimya Ödülü’nün sahipleri açıklandı.
Açıklamaya göre, David Baker “bilgi-işlemsel protein tasarımı” alanındaki çalışmaları nedeniyle ödülün yarısının sahibi olurken, Demis Hassabis ve John Jumper da “protein yapı tahmini” alanındaki çalışmalarından ötürü ödülün diğer yarısına layık görüldü.
Hassabis ve Jumper’ın, proteinlerin karmaşık yapılarının tahmin edilmesi için “AlphaFold2” adlı bir yapay zeka modeli geliştirerek ödüle layık görüldüğü belirtilen açıklamada, Baker’ın, tamamen yeni tür proteinler inşa ederek bu ödülü aldığı aktarıldı.
2023 Nobel Kimya Ödülü, kuantum noktalarının keşfi ve senteziyle ilgili çalışmalarından dolayı Moungi Gabriel Bawendi, Louis E. Brus ve Alexei I. Ekimov’a verilmişti.
David Baker kimdir?
David Baker, 6 Ekim 1962’de ABD’nin Washington eyaletinin Seattle kentinde doğdu.
Baker, 1984’te lisans eğitimini Harvard Üniversitesinde tamamlamasının ardından, 1989’da biyokimya alanında Berkeley Üniversitesinde doktorasını yaptı.
Protein alanında çalışmalara yoğunlaşan Baker, halihazırda Washington Üniversitesinin Protein Tasarımı Enstitüsünde Başkanlık görevini yürütüyor.
Demis Hassabis kimdir?
İngiltere’nin başkenti Londra’da 27 Temmuz 1976’da dünyaya gelen Hassabis, Cambridge Üniversitesinde lisans öğrenimini tamamladı.
Bilgisayar bilimcisi ve yapay zeka araştırmacısı Hassabis, Google’ın yapay zeka şirketi DeepMind’ın kurucularından biri oldu.
John Jumper kimdir?
John Jumper, 1985’te, ABD’nin Arkansas eyaletinin Little Rock bölgesinde doğdu.
Lisans eğitimini Vanderbilt Üniversitesinde tamamlayan Jumper, Chicago Üniversitesinde doktorasını yaptı.
Nobel Ödülleri hakkında
İsveçli Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine ölümünden sonra 9 Haziran 1900’de kurulan Nobel Vakfının insanlığa hizmette bulunanlara verdiği ödüller, dünyada en saygın ödüller olarak kabul ediliyor.
Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp olmak üzere 5 dalda en başarılı kabul edilen kişiler veya kuruluşlara veriliyor.
Bunlara ek olarak, Nobel Ekonomi Ödülü, 1968’de İsveç Merkez Bankasının Alfred Nobel’in anısına ekonomi dalında da ödül verilmesini kararlaştırmasıyla, ilk kez 1969’da verildi.
Nobel Ödülleri, her yıl Alfred Nobel’in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık’ta düzenlenen törenle sahiplerine teslim ediliyor.
Öte yandan ödüllerin 1901’deki başlangıcından bu yana verilmediği birkaç yıl oldu. Toplamda 49 defa yapılan ödül iptallerinin çoğu, Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında gerçekleşti.
Ödül törenleri, Kovid-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021’de de yapılamamıştı.