İsrail ordusu, Ultra Ortodoksların (Haredi) askere alınması için celp işlemlerine 21 Temmuz itibarıyla başlanacağını duyurdu. Haberin ardından askerlik karşıtı Ultra Ortodoks Yahudiler “Ölürüz askere gitmeyiz” sloganlarıyla yol kapattı.
İsrail ordu sözcülüğünden yapılan açıklamada, Ultra Ortodoksların askere alınmasına ilişkin süreç hakkında bilgi verildi.
Açıklamada, 21 Temmuz’dan itibaren başlanacak celp işlemlerinin gelecek yıl askere alımlar için olduğu aktarıldı.
İsrail ordusunun, “siyasi düzeyde alınan karara ve yasaya uygun şekilde hareket etmeye devam edeceğinin” vurgulandığı açıklamada, artan operasyonel ihtiyaçlar çerçevesinde toplumun her kesiminden askere alımların devam ettiği vurgulandı.
Kararı protesto etmek için otoyol kapattılar
Celp kararının duyurulmasının ardından askerlik karşıtı Ultra Ortodoks Yahudiler yoğunlukta oldukları Biney Barak yakınlarındaki 4 numaralı otoyolda, durumu protesto etti.
Polise “Naziler” diye bağıran Harediler, “Ölürüz askere gitmeyiz” sloganlarıyla yola yatarak iş çıkış saatinde trafiği kapattı.
İsrail polisi, yaptığı açıklamada, yolu kapatan göstericilere güç kullanarak müdahale ettiğini ve 9 kişiyi gözaltına aldığını açıkladı.
Devlet televizyonu KAN, İsrail polisinin göstericilere TOMA ile müdahale ettiği ve yola yatanları güç kullanarak kenara attığı görüntüleri yayımladı.
Aynı şekilde, Bney Barak Mahallesi’nde, hahamlarla görüşmeye gelen generallere Haredi gençlerin “katiller” diye bağırdığı, araçlarına şişe fırlattığı görüntüler basına yansıdı.
Ultra Ortodoks Yahudilerin zorunlu askerlik tartışmaları
İsrailli laik partiler, özellikle Gazze’ye saldırıların devam ettiği, kuzeyde Lübnan Hizbullahı ile çatışma riskinin arttığı bir dönemde, dindar Yahudilerin de savaş yükünün altına elini koymasını istiyordu.
Binyamin Netanyahu hükümetinin koalisyon ortağı, Arya Deri liderliğindeki Şas ile Moshe Gafni liderliğindeki Birleşik Tevrat Yahudiliği gibi Haredi partileri, dindarların silah altına alınmasına şiddetle karşı çıkıyordu.
Öte yandan, ana muhalefet lideri Yair Lapid, Yüksek Mahkeme’nin Ultra Ortodoks Yahudi (Haredi) erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal dayanağının bulunmadığına ve askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiği yönündeki kararına destek vermişti.
Gazze Şeridi’ne yönelik 7 Ekim’den bu yana devam eden saldırılar ve İsrail ordusunun verdiği kayıplar, Haredilerin silah altına alınması tartışmalarını yeniden gündeme getirmişti.
Netanyahu liderliğindeki koalisyonda 2 tane Ultra Ortodoks parti bulunuyor.
Yüksek Mahkemenin Ultra Ortodoks Yahudilerin zorunlu askerlikten muafiyet kararı
İsrail Yüksek Mahkemesi, 25 Haziran’da oy birliğiyle Ultra Ortodoks Yahudi erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal dayanağının bulunmadığına ve askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiğine karar vermişti.
Kararda, askere alınmayanların kamu tarafından finanse edilen sosyal yardım ve eğitim yardımlarından da yararlanamayacaklarına yer verilmişti.
Haredi erkeklerin askerlik hizmetini yerine getirmesi gerektiği yönündeki kararın siyasi ve toplumsal sonuçlarının olması bekleniyor.
Tarihi öneme sahip bu karar, İsrail’de yeni bir iç kargaşaya neden olma ve kültürel bir çatışmayı körükleme potansiyeline sahip bulunuyor.
Ultra Ortodoks Yahudileri askerlik hizmetinden kurtaran yasal muafiyet Mart 2024’te sona ererken askerlik yapmayı reddedenler, artık devlet desteği alamayacak.
Çoğu, dini gerekçelerle askere gitmeyi reddeden Harediler, 9 milyonluk ülkede nüfusun yaklaşık yüzde 12’sini oluşturuyor.