Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda 6 milyar 930 milyon 687 bin TL’lik Sağlık Bakanlığı bütçesi görüşülüyor.
Meclis’te bütçeye ilişkin ilk söz alan Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Milletvekili Filiz Besim, Sağlık Bakanlığı’nın Faaliyet Raporu’nun sunulmamasını eleştirdi.
Besim, nüfus politikası olmadan ve kaçak yaşam kontrol altına alınmadan sağlık sistemi kurulamayacağını, hastalıktan korunulamayacağını ve ilaç yetiştirilemeyeceğini söyledi.
Bakanlıklarda istikrar olması gerektiğini, sağlığın uzun vadeli politika gerektirdiğini, dolayısıyla Sağlık Bakanı’nın sık sık değişmemesi gerektiğini dile getiren Besim, “İstikrar çok önemli. Sağlık siyaset üstü olmalı ve öyle kalmalıdır” dedi.
Besim, bütçenin yetersiz olduğunu, geçen yıl ilaç sıkıntısı yaşandığını, bunun bu yıl da aynı şekilde yaşanacağını öngördüklerini söyledi.
– “Kendi bütçemizden kaynak ayırıp hastane yapabiliriz. Buna inanalım, kendimize güvenelim”
Son yıllarda altyapı yetersizliğinden kaynaklanan sorunlara değinen Besim, hastane yapılamayacağına yönelik düşünce yapısını eleştirdi. Besim, iç donanım hariç 800 milyon TL’ye bir hastane yapılabileceğini söyleyerek, “Kendi bütçemizden kaynak ayırıp hastane yapabiliriz. Buna inanalım, kendimize güvenelim” dedi.
Hastanelerin depreme dayanıklılığı konusunda neler yapıldığını soran Besim, altyapı eksikliklerinin gelişimi olumsuz etkilediğini belirtti.
Uyuşturucunun ülkede büyük bir sorun olduğunu kaydeden Besim, “Bu konuyla ilgili Sağlık Bakanlığı nasıl bir yol izliyor? Tedavi ve rehabilitasyona yönelik neler yapılıyor? AMATEM binası ne zaman bitirilecek?” sorularını yöneltti.
Güzelyurt Hastanesi’nin ve sağlık merkezinin durumunun ne olacağını soran Besim, hastaların Lefkoşa Hastanesine başvurmak zorunda kaldığını belirtti, tüm hizmetlerin merkezde toplanmasının yarattığı sıkıntılara ve Lefkoşa dışında yaşayan hasta mağduriyetlerine dikkat çekti. Besim, sağlık merkezlerinin güçlendirilmesi gerektiğini söyledi.
Besim, Lefkoşa Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nde de tüm hizmetlerin şu anda çoğunlukla geçici, sözleşmeli ve taşeronlar aracılığıyla yürütülmesini eleştirdi.
– “Acil’de triyaj sistemi uygulanmalı”
Besim, acil servis uzmanlarında artış olmasından duyduğu memnuniyeti ifade ederek, buna ek olarak acil serviste triyaj sisteminin uygulanması gerektiğini söyledi, triyaj sisteminin önemine dikkat çekti.
Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’ndeki pet cihazı eksikliği ve anjiyo cihazının efektif kullanılması gibi konulara da değinen Filiz Besim, morg dolaplarına ilişkin kendisine bildirilen sıkıntıları iletti. Bu sırada yerinden söz alan Sağlık Bakanı Hakan Dinçyürek de, morg dolaplarını kontrol ettiğini ve çalışıyor olduğunu kaydetti.
Anestezi kapasitesinin artırılması çağrısında da bulunan Milletvekili Besim, ultrasound ve MR randevularının şu anda 2 ay sonraya verildiğini belirtti, bunun “insani” olmadığı savundu.
Daha önce çözülmüş olan birçok sorunun şimdi yeniden çözülmeyi beklediğini söyleyen Milletvekili Besim, “Nasıl eleştirmeyelim? Çökmüş olan bir sağlık sistemi ile karşı karşıyayız” dedi.
Filiz Besim’in “poliklinikte röntgen hizmeti verilmemesi” eleştirisi üzerine ise, yine söz alan Bakan Dinçyürek, poliklinik için 1 tane röntgen cihazının alındığını ve yakında hizmete konulacağını duyurdu.
– “Kanser hastalarının ilaçlarına ekstra önem verilsin”
Sağlıkta uzun vadeli planlama, uzman ihtiyacı, sevkler hakkında konuşan ve yapılması planlanan hastanelerin durumu hakkında bilgi talep eden Besim, yeni Girne Hastanesi’nde bir kanalizasyon problemi yaşanacağı uyarısında bulundu.
Devlet Laboratuvarı’nın şehir içerisinde olmasını da doğru bulmadığını belirten Besim, neden laboratuvara ilişkin daha önceden hazırlanmış olan projenin rafa kaldırıldığını sordu, yeni proje yapılacaksa ülkeyi en az 20-30 yıl ileriye taşıyacak bir proje olması gerektiğini kaydetti.
Besim, İlaç Eczacılık Dairesi’nde sadece yüzde 29 bütçe artışı olmasını da eleştirerek, bu bütçe ile yine ilaç sıkıntısı yaşanabileceğini belirtti; bu yıl ihalelerin zamanında yapılması temennisinde bulundu. Besim, özellikle kanser hastalarının ilaçlarına ekstra önem verilmesi gerektiğini söyledi.
Sahte reçete yolsuzluğu soruşturması, akılcı ilaç kullanımı, ilaç takip sistemi ve ülkede ilaç üretimi konularına ilişkin çeşitli eleştirilerde de bulunan Milletvekili Besim, Temel Sağlık Hizmetleri’ne de bu yıl ayrılan bütçenin “neredeyse sıfır” olduğunu ifade etti.
Çok önem verdiği koruyucu sağlık hizmetlerine ilişkin de bir kalem görmediğini dile getiren CTP Milletvekili Filiz Besim, sağlık alanında tüzük eksikliklerine yönelik de “Marifet yasa geçirmek değil, yasanın gereğini yapmaktır” dedi.
Besim, hasta hakları, Kalkanlı Yaşam Evi’nin devredilmesi, ülkedeki bakım evleri ve hasta bakıcıları hakkında da konuşarak, “Hastanelerimiz bakıcı mafyaların girdabındadır. Bunu çözecek olan sadece Sağlık Bakanlığının iradesi, isteği ve yönetme becerisidir” ifadelerini kullandı.
– Birinci: “Koruyucu sağlık sistemlerine ciddi ödenek ayrılmasını beklerdim”
CTP Milletvekili Ceyhun Birinci de, en önemli bütçe olan Sağlık Bakanlığı bütçesinin bu yıl yetersiz olduğu ve daha çok pay ayrılması gerektiği görüşünü paylaştı.
Birinci, koruyucu ve rehabilite edici sağlık hizmetleri konusunda ülkede geride kalındığını ancak buna rağmen bütçede yer verilmediğini söyledi, koruyucu sağlık sistemlerine ciddi ödenek ayrılmasını beklediğini kaydetti.
İlaç sarfiyatına da değinen Birinci, bu noktada koruyucu hekimliğin, halkın bilinçlendirilmesinin ve ilaç takip sisteminin önemine dikkat çekti.
Geçmişte açılan diyabet merkezlerinin yapmış olduğu çalışmaları hatırlatan Birinci, 2023 yılında tüm bu merkezlerin işlevsiz olduğunu, bugün diyabet hastalarının danışmak için başvuracağı ve bilgi alacağı bir yer olmadığını savundu; bunun getirdiği komplikasyonlara işaret etti.
Kanserden nasıl korunulabileceğine yönelik ciddi bir çalışma yapılmadığı yönünde de eleştiride bulunan Birinci, bu konuda istatistik eksiklikleri olduğunu savundu, daha önce bu yönde yapılan çalışmaların kısa sürede bitirildiğini kaydetti.
– “Sağlık personeli güçlendirilmeli”
“Tüm bölgelerde, tüm sağlık hizmeti veren yerlerde, sağlık personeli güçlendirilmeli” diyen Birinci, ek olarak sağlıkla ilgili araç, gereç eksikliklerinin giderilmesi gerektiğini kaydederek, altyapının güçlendirilmediği takdirde dışarıdan hizmet almaya devam edileceğini belirtti. Özellikle Girne’nin nüfusuna yetersiz kalan Girne Akçiçek Hastanesi’ndeki sıkıntıların park yerinden başladığını dile getiren Birinci, poliklinik, servisler, ameliyathanenin artık hizmet verecek durumda olmadığını savundu, burada kadrolu eczacının da olmadığını dile getirdi.
Yeni Girne Hastanesi’nde ayrılan bütçenin yetersiz olduğunu söyleyen, bu konuda Sağlık Bakanı’ndan bilgi talep eden Birinci, bu hastanede ihtiyaç duyulacak yüksek sayıda sağlık çalışanı olacağını kaydetti. Bunun üzerine söz alan Sağlık Bakanı Dinçyürek de, yeni hastanenin yatak kapasitesinin 150’den 116’ya düşürüldüğü bilgisini vererek, bu hastanede görevlendirilecek hekim ve hemşirelere ilişkin çalışmaların yürütüldüğünü anlattı.
Birinci, Güzelyurt bölgesindeki sorunlar hakkında da konuşarak, “Güzelyurt Hastanesi bitirilmeli, bitirilmeyecek yeni bir hastane için temel atılmalı” dedi.
Çeşitli alanlarda yaşanan uzman eksikliklerinin de planlanarak, takviye edilmesi çağrısında bulunan Birinci, bu eksikliklerin sağlıkta kaliteyi düşürdüğünü, dışarıdan hizmet alımının bütçeyi daha da zorladığını kaydetti.
Ambulansların içerisinde bulunmaları için paramediklere yasal olarak yetki verilmesi gerektiği görüşünü dile getiren Birinci, ambulanslardaki sağlık çalışanlarına ciddi eğitimler verilerek, bu hizmetlerin kalitesinin artırılması gerektiğini belirtti. Ambulans sayısının yetersiz, eski ambulansları kullanan personelin ise risk altında olduğu görüşünü ifade etti.
Milletvekili Birinci, “büyük sıkıntılar yaratan” taşeron firmalardan hizmet alımının da kalkması gerektiğini söyledi.
– “Bu küçük ülkede bahaneler üretmeden kaliteli hızlı eksiksiz bir sağlık hizmeti sunulmalı”
CTP Milletvekili Ceyhun Birinci, sağlığa daha çok ödenek ayrılması gerektiğini ifade ederek, fuzuli harcamaların durdurulup, sağlıkta yeni bir sisteme geçilmesi gerekliliğine değindi, sağlık kalitesinin yükseltilmesi için altyapı eksikliklerinin giderilmesi gerektiğini vurguladı.
Nüfus artışının da sağlık hizmetlerini, altyapı eksikliğinden ötürü zora soktuğunu, çalışanların motivasyonunu düşürdüğünü, vatandaşların da memnuniyetsiz kaldığını ifade eden Birinci, sağlıktaki sorunların ortaya çıkmadan belirlenip giderilmesinin önemine işaret etti.
Birinci, hastanelerin her bölgede güçlendirilmesi, randevu sisteminin düzeltilmesi, ameliyat altyapısının geliştirilmesi, hastaların tedavilerinin hızlandırılmasının büyük önem taşıdığını ifade ederek, vatandaşlara bu küçük ülkede bahaneler üretmeden kaliteli hızlı eksiksiz bir sağlık hizmeti sunulması gerektiğini vurguladı.
Sağlıkta bütçenin artırılması, yasal düzenlemelerin yapılması, altyapının geliştirilmesi, personel takviyesi, koruyucu sağlık hizmetleri, erken tanı taramaları, ilaç, tedavi edici hizmetler, hastaneler, sağlık ocaklarının geliştirilmesi gerektiğini ifade eden Birinci, sağlık sisteminin yenilenmesinin önemine işaret etti.
Birinci, bağımlı, yaşlı insanların bakımının önemli olduğunu, o yüzden sağlık alanına daha çok personel alınması gerektiğini anlatarak, daha kaliteli bir sağlık hizmeti için imkanların zorlanmasını istedi. Bütçenin yetersiz olduğunu ifade eden Birinci, kaliteli hizmetin bu rakamlarla verilemeyeceğini, yeni hastaneler yapılamayacağını, kadroların yeterli hale getirilemeyeceğini kaydetti ve bu bütçeyle bunların başarılması halinde alkışlayacaklarını kaydetti.
