Türkiye Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü, geride bıraktığı 69 yılda dünyada ilk olan KKTC Su Temin Projesi ile sınıflarında dünyanın en yüksek ve büyükleri arasında yer alan Yusufeli, Deriner ve Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı gibi projeleri hayata geçirerek Türkiye’ye can suyu oluyor.
AA muhabirinin edindiği bilgilere göre, ülkedeki su kaynaklarını bilim ve tekniğe uygun olarak kullanıma sunmak, su ve ilgili toprak kaynaklarının çevreye duyarlı ve sürdürülebilirlik esasları dahilinde geliştirilmesini sağlamak misyonuyla 18 Aralık 1953 tarihinde kurulan DSİ, Türkiye’deki su kaynaklarının korunması, geliştirilmesi ve yönetilmesi konusunda öncü kuruluş olarak çalışmalarını sürdürüyor.
DSİ Genel Müdürlüğü kuruluşundan 2002 yıl sonuna kadar ülkeye 276 baraj, 125 HES, 228 gölet ve bent, 1764 sulama tesisi, 84 içme suyu, 5 bin 18 taşkın koruma ve 10 arazi toplulaştırma olmak üzere toplam 7 bin 505 tesis kazandırdı.
DSİ tarafından 2003-2022 döneminde ise 9 bin 561 tesis hizmete alınarak, 450 milyar liralık yatırım gerçekleştirildi. Söz konusu dönemde 716 baraj, 615 HES, 481 gölet ve bent, 1614 sulama tesisi, 299 içme suyu tesisi, 5 bin 382 taşkın koruma tesisi, 24 atık su tesisi, 101 yeraltı depolaması ve suni besleme, 329 arazi toplulaştırma projesi hayata geçirildi.
Bu dönemde su depolama tesisleri 504’ten 1701’e, su depolama hacmi de 49,7 milyar metreküp artırılarak 183 milyar metreküpe ulaştırıldı. 19 yılda sulama tesis sayısı 1764’ten 3 bin 378’e, sulanan alan da 21,7 milyon dekar artırılarak 69,6 milyon dekara yükseltildi.
– 280 tesisle 3 yılda ekonomiye 36,8 milyar lira katkı sağlanacak
HES sayısı da aynı dönemde 125’ten 740’a, kurulu güç kapasitesi 12 bin 200 megavattan 32 bin 400 megavata, ortalama enerji üretimi de 66,9 milyar kilovatsaat artırılarak 111,8 milyar kilovatsaate ulaştı.
İçme suyu tesis sayısı 84’ten 383’e, sağlanan içme suyu miktarı 2 milyar metreküpten 5 milyar metreküpe ulaştırıldı. Taşkın koruma tesis sayısı da 5 bin 18’den 10 bin 400’e çıkarıldı. 24 atık su tesisi inşa edilerek günlük 322 bin 659 metreküp atık su arıtıldı.
Bir yenilik olarak yeraltı depolaması ve suni besleme tesis sayısı da 101’e çıkarıldı. Toplulaştırma proje sayısı 10’dan 339’a, toplulaştırılan alan miktarıysa 4,5 milyon dekardan 68 milyon dekara ulaştırıldı.
Böylece DSİ’nin kuruluşundan 2002 yılı sonuna kadar geçen 48 yıllık sürede hizmete alınan 7 bin 505 tesis sayısı 9 bin 561 artırılarak 17 bin 66’ya çıkarılırken, 2002’ye göre bu alanda 2,3 kat artış sağlanmış oldu.
DSİ’nin bu yılki yatırım programında, toplam yatırım tutarı 305 milyar 600 milyon lira olan 198 tarım, 69 hizmet, 13 enerji sektörü projesi yer alıyor. Söz konusu 280 tesisle 2023-2025 döneminde ekonomiye toplam 36,8 milyar liralık katkı, 533 bin kişiye de zirai istihdam imkanı sağlanacak.
– Yusufeli Barajı’nın ekonomiye yıllık katkısı 5 milyar lira olacak
İnşasına 2012’de başlanan Yusufeli Barajı ve HES, çift eğrilikli beton kemer sınıfında 275 metreyle Türkiye’nin birinci, dünyanın beşinci en yüksek barajı olarak tarihe geçti.
Her biri 186 megavatlık 3 üniteden oluşan Yusufeli Barajı ve HES, toplamda 558 megavat kurulu gücüyle yılda 1 milyar 888 milyon kilovatsaat enerji üretecek. Baraj, 2,5 milyon konutun enerji ihtiyacını karşılayabilecek düzeyde enerji üretecek, ekonomiye yılda 5 milyar liralık katma değer sağlayacak.
Açılışı 22 Kasım’da yapılan Yusufeli Barajı’nın yanı sıra sınıfında dünyada ilk ve tek askıda borulu geçiş projesi olan “KKTC Su Temin Projesi” ile sınıflarında dünyanın en yüksek ve büyükleri arasında olan Deriner ile Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu barajları da son döneme damga vuran yatırımlar arasında yer alıyor.