Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda ilk olarak Cumhuriyetçi Türk Partisi Lefkoşa Milletvekili Devrim Barçın, “Asgari Ücretliyi Çalan UBP, DP ve YDP’nin Kamudaki Yandaş İstihdamları ve Adil Gelir Dağılımı Sorunu” başlıklı güncel konuşma yaptı.
Konuşmasının başında hükümeti “hırsızlıkla” suçlayan Barçın’ın bu sözleri üzerine Meclis Başkanı Zorlu Töre bu kelimenin tutanaktan çıkarılmasını istedi. Hayat pahalılığına işaret ederek, asgari ücrete bunun yansıtılmadığını söyleyen Barçın, bunun asgari ücretlinin cebinden çalınması anlamına geldiğini ve meclis tutanaktan çıkarılsa da bunu hırsızlık anlamına geldiğini belirtti.
Bir yandan kaynak yok denirken, öte yandan “yandaşların” istihdam edildiğini savunan Barçın, Töre’nin özel kalem müdürünü neden görevden aldığını sordu.
Bunun üzerine yerinden söz alan Başbakan Yardımcısı Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı ilgili kişinin istifa ettiğini söyledi. Barçın ise Resmi Gazete’ye göre bu kişinin görevden alındığını dile getirdi.
Barçın, Resmi Gazete’ye rağmen “bu görevleri yapmak istemiyorum” diye istifa ettiği kabul edilirse, bu kişinin nasıl olur da Meclis Başkanı’na iletişim ve medya konularında danışmanlık yapmak üzere sözleşmeli biçimde istihdam edildiğini sordu.
Bir “yandaş istihdam” olarak nitelediği bu türden bir istihdamın ülke tarihinde bir ilk olduğuna işaret eden Barçın, asgari ücretliye hayat pahalılığı çok görülürken sözleşmeli maliyetinin devlete getirdiği ek mükellefiyete vurgu yaptı.
Son dönemde 20 geçici işçi istihdam edildiğini söyleyen Barçın, bunun yıllık maliyetinin 4 milyon TL’den fazla olduğunu kaydetti. Toplam geçici işçi sayısının 100’ü geçtiğini, bunun devlete maliyetinin 20 milyon 741 bin olduğunu dile getiren Barçın, “Bu 20 milyonla neler yapılmazdı?” diye sordu. Barçın, on binlerce engelli ve sosyal yardım maaşı alan kişinin zor durumda olduğunu kaydetti. Barçın, bunun yanında, hükümetin sosyal yardım alanlara elektrik zammı yapıldığını da söyledi.
Şu anda bir prim desteği verilmeye başlandığını ve desteğin gerekçesinde pandemi sonrası yaşanan yüksek enflasyon ortamından bahsedildiğini dile getiren Barçın, bu prim desteğinin gelirleri pandemi döneminde artanlara değil de asgari ücretliye verilmesi gerektiğini belirtti.
Konuşmasının devamında “Şu anda İhtiyat Sandığı’nı bekçiler yönetiyor” diyen Barçın, kendi dönemlerinde buraya yapılan tüm istihdamların münhalle yapıldığını ancak sonraki dönemde münhalsiz alınan bekçilerin şu anda 24 saat usulü çalışan ve ek mesai alan bu bekçilerin kimseden habersiz şekilde wireless sistem kurduklarını ve bundan müdürün bile haberi olmadığını belirtti.
Bekçilerin futbol maçı seyretmek için sistem kurduğu duyumu aldığını söyleyen Barçın, yetkililerin gerekeni yapmasını istedi.
YDP Milletvekili Erhan Arıklı, eleştirileri cevapladığı konuşmasında, sosyal yardım alanların elektrik faturalarına 3 kat zam yapıldığı iddialarının doğru olduğunu ancak hemen müdahale edilerek bu hatanın düzeltildiğini ifade etti. Arıklı şu anda böyle bir durumun söz konusu olmadığını belirterek, tarife ücretleri hakkında bilgi verdi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Hasan Taçoy da İhtiyat Sandığı’nda çalışan ve konu edilen gece bekçilerinin pandemi döneminde oluşan ihtiyaç sonucunda işe alındığını dile getirdi.
Wireless ve disiplin mevzularını yeniden gözden geçireceğini kaydeden Taçoy, maaş konusunda da gerekli tedbirlerin alınacağını belirtti.
Mart ayında verilmeye başlanan yüzde 65’lik teşvik prim verilmesine ekonominin çarklarının doğru düzgün dönmediği bir dönemde başlatıldığına değinen Taçoy, ağustos ayında biten bu uygulamanın Aralık ayına kadar sürmesini, dünyadaki krizi göz önüne alarak karar verdiklerini kaydetti.
2008 krizinin küçük işletmelere düşük faizli kredi ve teşvik primleriyle atlatıldığını söyleyen Taçoy, yapılan uygulamanın Aralık ayında son bulacağını anlattı.
İşçi sayısını belirli bir yerde tutmanın önemine işaret eden Taçoy, amaçlarının 13’üncü maaşları sıkıntıya girmeden ödemek olduğunu ifade etti.
Yıl sonunda asgari ücrete yapılan artışla hayat pahalılığı arasında büyük bir fark olursa Sosyal Sigortaların ciddi sıkıntıya gireceğini söyleyen Taçoy, tüm bunları birlikte düşünerek plan yaptıklarını belirtti.
Asgari ücretin en azından barınak ve yemeği karşılanan çalışanlar için farklılaştırılması gerektiğini ifade eden Taçoy, basit bir düzenlemeyle gerekeni yapılabileceğini dile getirdi.
Maliye Bakanı Alişan Şan da eleştirileri yanıtladığı konuşmasında, görevden alınan özel kalem müdürü konusunda, bir idarecinin hangi görevi verip vermeyeceğine Maliye Bakanlığının bakmadığını dile getirdi.
Barçın’ın bahsettiği istihdamların Maraş’a bekçi olarak alınan kişiler olduğunu ifade eden Şan, işe alınmalarda Maliye’nin tek görevinin ödeme yapılacak kalemlerin uygun olup olmadığına bakmak olduğunu söyledi.
Yeniden söz alan CTP Milletvekili Devrim Barçın, asgari ücret üzerinden ödemesi yapılan 60 bin kişi olduğunu, 10 bin TL’lik bir asgari ücrette şu anda alım kaybının 3 bin 400 TL olduğunu söyledi.
Barçın, bakanın söz verdiği gibi komisyonu üçüncü kez toplaması gerektiğini kaydetti.
Bu sırada yerinden söz alan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Taçoy, hayat pahalılığının Barçın’ın anlattığı şekilde hesaplanmadığını söyledi.
Yerinden söz alan Ekonomi ve Enerji Bakanı Olgun Amcaoğlu, enflasyona işaret ederek, Eylül ayı sonunda hayat pahalılığının yeniden gözden geçirilmesi gerekliliğinin ortada olduğunu söyledi.
Hükümetin de bunun bilincinde olduğunu kaydeden Amcaoğlu bu yönde çalışmaların da gündemde olduğunu ifade etti.
Barçın ise CTP olarak sektörel asgari ücrete şiddetle karşı olduklarını ifade ederek, asgari yatırım basamağının zorunlu olduğunu belirtti.