Avrupa Birliği (AB) Komisyonunun içişlerinden sorumlu üyesi Ylva Johansson, AB’nin yolsuzlukla mücadele ofisinin (OLAF) Ege Denizinde Yunanistan’ın geri itmelerini örtbas ettiği belirtilen AB sınır koruma ajansı Frontex ile ilgili raporunu okuyunca “şoke olduğunu” söyledi.
Johansson, Avrupa Parlamentosunda (AP) “OLAF raporu ışığında AB’nin dış sınırlarındaki temel hakların ihlal edilmesinde Frontex’in rolü” konulu oturumda AP milletvekillerine konuşma yaptı.
Ege Denizinde Yunanistan’ın göçmenleri Türkiye’ye geri ittiğine yönelik iddialar ilk ortaya çıktığından beri konuyu ciddiye aldıklarını belirten Johansson, OLAF’ın şubat ayında hazırladığı raporunun da Frontex yönetiminden o zamanki direktör dahil üç kişinin kişisel kötü yönetimini ortaya koyduğunu hatırlattı.
Johansson, o zaman direktör olarak görev yapan Fabrice Leggeri’nin nisanda istifa ettiğini anımsatarak, diğer yöneticinin Frontex’ten ayrıldığını, üçüncü kişinin ise soruşturmada iş birliği yaptığı için kurum içinde başka bir göreve atandığını söyledi.
Johansson, “OLAF raporunu okuduğunda birçoğunuzun şoke olduğunuzu biliyorum. Rapor tıpkı sizin gibi beni de şoke etti” dedi.
Frontex’in AB’nin dış sınırlarını korurken temel insan haklarını korumak gibi önemli bir sorumluluğu bulunduğunu belirten Johansson, önceki yönetimin görevi kötüye kullanmasının çok ciddi bir mesele olduğunu vurguladı.
Johansson, “Bu durum kurumun görevini yerine getirme ihtimaline zarar vermiştir” diye konuştu.
OLAF, Frontex’in Yunan sahil güvenliğinin göçmenleri Türk kara sularına yasa dışı olarak geri itmesini örtbas ettiğini ortaya koydu.
Almanya merkezli “bilgi özgürlüğü portalı FragDenStaat” ile medya kuruluşları Der Spiegel ve Lighthouse Reports tarafından kamuoyuyla paylaşılan OLAF raporuna göre, Frontex’in üst düzey yetkilileri, muhtemel insan hakları ihlalleri vakalarını, kurumun temel haklardan sorumlu görevlilerinden sakladı.
Frontex’in karıştığı geri itme skandalları
Yunanistan sahil güvenliği ve Frontex’in dahil olduğu geri itme olaylarına ilişkin haberler, 2020’den itibaren uluslararası basında yer aldı. Bu haberlere göre, Yunan sahil güvenlik botları, Türkiye’den Yunanistan’a geçmek isteyen göçmenlerin botlarını engelliyor, zarar veriyor hatta batırırken Frontex de bunlara göz yumuyordu.
Bunlar üzerine Brüksel’de eleştirilere, izahat talebi ve soruşturmalara hedef olan Frontex ve yönetiminin, temel hak ihlallerini önlemediği sonucuna varılsa da iddiaların arkası kesilmedi. Bu haberler, tanık ifadeleri, video kayıtları, uydu görüntüleri gibi çok sayıda kanıtla desteklendi. Frontex’in veri tabanında yüzlerce düzensiz göçmenin Ege’de geri itilmesine yönelik kayıtların yer aldığı belirtildi.
Geri itmelerle ilgili Yunanistan ve Frontex’e tepki gösterenler arasında Türkiye de bulunuyordu. Türk yetkililer, sık sık geri itmelerin insanlık dışı olduğunu vurguladı.
