Avrupa ülkeleri, Rusya’nın gaz sevkiyatını düşürmesi, gaz ve elektrik fiyatlarının artması nedeniyle enerji krizini hafifletmek için önlemler almaya devam ediyor.
Avrupa Birliği (AB), bu bağlamda enerji tasarrufu için hazırladığı gaz acil durum planını hayata geçirdi.
Planla AB ülkelerinin Mart 2023’ün sonuna kadar gaz tüketimini, son 5 yıldaki ortalama tüketime kıyasla gönüllü olarak yüzde 15 azaltmaları öngörülüyor. Bunun yeterli olmaması durumunda tasarruf önlemlerinin zorunlu hale getirilmesi planlanıyor.
Hazirandan beri Avrupa’ya gaz sevkiyatını ciddi miktarda azaltan Rusya’nın gaz vanalarını tamamen kapatmasına karşı söz konusu planla hazırlık yapan AB Komisyonu, yıllık 45 milyar metreküp doğal gaz tasarruf etmeyi hedefliyor.
Bu kapsamda AB ülkeleri hem enerji tasarrufu yapmak hem de gaz depolarını doldurmak için tedbirler açıklamaya devam ediyor.
– Almanya, yüzde 15’ten fazla gaz tasarrufu istiyor
Rus gazına ciddi ölçüde bağımlı olan AB’nin lokomotif ülkesi Almanya, yüzde 15’ten fazla gaz tasarruf edilmesini gerekli görüyor.
Almanya’nın enerji piyasasını düzenleyen kurumu Bundesnetzagentur (BNetzA) Başkanı Klaus Müller, sonbaharı ve kışı geçirmek için tüketicilerin en az yüzde 20 enerji tasarrufu yapması gerektiğini söyledi.
Benzer görüşü savunan Ekonomi ve İklim Koruma Bakanlığı, “Almanya için (yüzden 15’ten) daha büyük bir tasarruf ihtiyacı görüyoruz.” açıklamasında bulundu.
Ülkenin kışa hazırlanması ve gaz depolarının doldurulması için “Enerji Güvenliği Paketini” açıklayan Bakanlık, kömür santrallerini yeniden faaliyete geçirmeyi planlıyor. Pakette, elektrik üretimi için daha fazla yenilenebilir enerji kullanılması, düzenli olarak kullanılmayan mekanların ısıtılmaması ve evlerdeki havuzların gazla ısıtılmasının yasaklanması yer alıyor.
Daha önce kapatılması kararı alınan nükleer santrallerin çalışmasının belirli süre uzatılması da planlanıyor.
Almanya Ekonomi ve İklim Bakanı Robert Habeck, tasarruf için duş süresinin kısaltılmasını tavsiye ederken; Maliye Bakanı Christian Lindner de gazla çalışan ısıtma sistemlerinin ayarlarının optimal hale getirilmesini ve kamu sektöründe Noel döneminde evden çalışmaya geçilmesini önerdi.
Alman hükümeti, halkı enerji tasarrufuna motive etmek için bir kampanya başlatmayı hedefliyor.
Yerel yönetimler de enerji tasarrufu yapmak için çeşitli önlemler almaya başladı. Berlin ve Köln gibi şehirlerde, çok sayıda yapı artık gece ışıklandırılmıyor.
Hannover Belediyesi de yüzme havuzlarının gaz ile ısıtılmaması, spor salonlarının sıcaklığının 15 santigrat olması ve buralarda sıcak suyla duş alınmaması ile fıskiye ve çeşmelerin kapatılması gibi tedbirler aldı.
– Bavyera’dan “tasarruf önlem” paketi
Bavyera eyalet yönetimi de “tasarruf önlem paketi” hazırlayarak devlet dairlerinin en fazla 20 santigrada kadar ısıtılması, sıcak suyun verilmemesi, caddelerin ışıklandırılmasının sınırlandırılması gibi tedbirler aldı.
Ayrıca eyalet bakanlıklarında ve dairlerinde koşullar uygunsa evden çalışılması ve resmi görevler için seyahatlerin mümkün olduğu kadar yapılmaması öngörülürken, yakın iş seyahatlerinin zorunlu olması durumunda buralara toplu taşıma araçlarıyla gidilmesi istendi.
Almanya’da bir yandan tasarruf tedbirleri alınırken, diğer taraftan tüketiciler gelecek aylarda artan enerji fiyatlarıyla karşı karşıya kalacak.
Alman hükümeti, yüksek fiyatlarla gaz almak zorunda kalan enerji şirketlerini desteklemek için tüketicilerin ödeyeceği katkı payının ekimden itibaren yürürlüğe girmesine ilişkin düzenlemeyi kabul etti. Bu da tüketicilerin ödeyeceği ücretlerin ekimden itibaren ciddi şekilde artmasına yol açacak.
Almanya’da Federal Kiracılar Birliği Başkanı Lukas Siebenkotten, artan enerji fiyatları nedeniyle milyonlarca kişinin konut kiralarını ödeyemeyecek duruma gelebileceği uyarasında bulundu.
– Belçika’da enerji tasarrufu içi kampanya
Belçika’da federal hükümet, vatandaşları daha verimli enerji tüketimi konusunda bilgilendirmek üzere kampanya başlattı.
Bilgilendirmede, enerji fiyatlarının çok yüksek seviyelerde bulunduğu anımsatılarak, enerji tüketiminin akıllıca yapılmasının önemli miktarda tasarruf sağlayacağı, bunun iklim için de faydalı olduğu belirtildi.
Evlerin ısısının azaltılması, ısıtılmayan odaların kapılarının kapalı tutulması, ısıtmanın bir saat önce gece moduna ayarlanması ve ısıtıcıların yatmadan veya evden çıkmadan 1 saat önce 15 dereceye ayarlanması gibi önerilerde bulunan Belçika hükümeti, ısıtmanın bir derece düşürülmesinin yıllık 240 avro tasarruf anlamına geldiğine işaret etti.
– Enerji verimliliği etiketlerinin dikkate alınması istendi
Çok fazla enerji tüketen ev aletleri konusunda da uyarı yapıldı. Yeni çamaşır makinesi, televizyon veya derin dondurucularda enerji verimliliği etiketlerinin dikkate alınması istendi.
Derin dondurucu için ideal sıcaklığın sıfırın altında 18 derece olduğu, bundan her 1 derece düşüğünün yüzde 5 ilave elektik tüketime karşılık geldiği kaydedildi.
Buzdolaplarının buz oluşumu fark edildiğinde buzun çözülerek temizlenmesi istendi. Buzdolabında 2 milimetrelik bir buz tabakasının yüzde 10 daha fazla enerji tükettiği bildirildi. Dondurucuların bodrum katına, garaja veya ısıtılmayan başka bir odaya yerleştirmesi de önerildi.
– Kısa mesafeler için yürüyüş, scooter veya bisiklet tercihi
Ulaşımda kısa mesafeler için yürüyüş, scooter veya bisikletin tercih edilmesi tavsiye edilirken; uzun yolculuklarda da mümkün olduğunca otomobil yerine otobüs, tramvay, metro veya trenin kullanılması istendi.
Otomobillerde ekonomik sürüşün tercih edilmesi talep edilirken, otoyolda maksimum hız yerine saatte 100 kilometre hızla gidilmesinin yakıt tüketimini yüzde 10-15 düşüreceği ifade edildi.
Belçika’da tren seferlerinde kampanya düzenlendi, 1 kişi fiyatına 2 kişilik tren bileti alınması imkanı sağlandı.
– Gıdaları ısıtmak için mikrodalga kullanılması önerisi
Mikrodalganın elektrikli veya gazlı ocaklardan 4 kat kadar az enerji tükettiği anlatılarak gıdaları ısıtmak için mikrodalganın tercih edilmesi önerildi.
Yemek pişirirken elektrikli ocakların kullanılması talep edilirken, bunların enerji verimliliğinin gazlı ocaklardan daha yüksek olduğu, yemek pişirirken tencere kapağının da kapalı tutulması tavsiye edildi.
– Doğru yalıtılmış bir ev yüzde 30 enerji tasarrufu sağlayacak
Evlere ısı yalıtımının iyi bir yatırım olduğu da vurgulanarak doğru yalıtılmış bir evin yüzde 30 enerji tasarrufu sağlayacağı aktarıldı. Yalıtım malzemeleri, solar panel, ısı pompası gibi ürünlerin KDV’leri düşürüldü.
Federal hükümet, örnek teşkil etmek için kamu binalarında enerji tasarrufuna gidileceğini açıkladı.
– İspanya’da enerji tasarruf planı 1 Kasım 2023’e kadar uygulanacak
İspanya’da sol koalisyon hükümetinin aldığı ve 10 Ağustos’ta yürürlüğe giren enerji tasarruf planının 1 Kasım 2023’e kadar uygulanması öngörülüyor.
Tasarruflar kapsamında kamu binalarında, ticari alanlarda, büyük mağazalarda, havaalanları, tren ve otobüs garları gibi ulaşım altyapılarında, kültürel alanlarda, otellerde klima kullanımı yazın 27 derece, kışın ısıtmalarda 19 derece ile sınırlandırılıyor.
Plan gereği saat 22.00’den sonra kamu binaları ve mağaza vitrinlerinin ışıklarının kapatılması gerekiyor.
Yeni uygulamadan hastaneler, okullar, spor salonları, kuaförler ve çamaşırhaneler muaf tutuluyor. Kurallara uymayan işletmelere para cezası uygulanacak.
Hükümet, enerji tasarruf planının uygulanmasında esnek olacağını duyursa da ana muhalefetteki sağ görüşlü Halk Partisinin iktidarda olduğu Madrid özerk yönetimindeki yerel hükümet, karşı çıktığı yeni uygulamayı Anayasa Mahkemesine götüreceğini açıkladı.
– Hollanda, gaz depolarını doldurmayı hedefliyor
Hollanda, Rus gazı ve petrolüne bağımlılığı azaltmak için ülkede enerji tasarrufu konusunda önemli tavsiyelerde bulunan ülkelerden bir diğeri olarak dikkat çekiyor.
Hükümet sitesinde yayımlanan “Gaz tasarrufu ve İyileştirme Tedbirlerine” göre gelecek kışa hazırlık amacıyla gaz depolarının tamamen doldurulması ve diğer ülkelerden sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) alımı hedefleniyor.
Hollanda, doğal gaz tasarrufu için daha önce kapatılması kararlaştırılan kömür santrallerinin faaliyet süresini uzatmayı, rüzgar enerjisi ve yenilenebilir enerji kaynaklarının artırılmasını hedefliyor.
Kamu kurumları ve üniversitelerin binalarının daha düşük bir derecede ısıtılması planlanıyor.
İş dünyasına da gaz ve elektrik kullanımında önlemler almaları ve iş yerlerinde düzenli olarak kullanılmayan alanların kapatılması çağrısı yapıldı.
Madencilikten Sorumlu Devlet Bakanı Hans Vijlbrief, Groningen’deki doğal gaz çıkarma faaliyetlerinin ekimden itibaren devam edeceğini ve 2023’e kadar süreceğini açıkladı.
Hükümet, ülkede su sıkıntısı yaşandığını ve su tüketiminin kontrol edilmesi için Ulusal Su Kıtlığı İdaresinin (MTW) kurulduğunu açıkladı, temiz suya erişimin devam etmesi için halka suyu daha dikkatli kullanma uyarısı yapıldı.
– Avusturya’da “sıcak su yerine soğuk su kullanılması” tavsiyesi
Ülkenin Yukarı ve Aşağı Avusturya eyaletlerinde, tarihi binaların yanı sıra nehirlerin üzerindeki köprüler ve çeşitli resmi yapıların ışıklandırılmasında tasarrufa gidildi. Buna göre, söz konusu yapılar, yerel saatle 23.00’e kadar ışıklandırılacak.
Enerji Bakanlığı, tasarruf kapsamında vatandaşların sıcak su yerine soğuk su kullanmaları tavsiyesinde bulundu.
Avusturya’nın başkenti ve en yoğun nüfusa sahip Viyana’da da çeşitli tasarruf önlemlerinin alınması planlanıyor.
Gece boyunca aydınlatılan tarihi ve resmi yapıların ışıklandırılması kısıtlanacak. Ayrıca resmi daire ve okullarda da ısıtma azaltılacak. Noel dönemine cadde ışıklandırmalarının da bu yıl yapılmaması planlanıyor.
Avusturya Enerji Ajansı Müdürü Franz Angerer, tasarruf önlemlerine ilişkin yaptığı açıklamada, söz konusu binaların aydınlatma uygulamasının sınırlandırılması ve resmi kurumlarda ısınma sistemlerinin belirli bir derecenin altında tutulmasının yüzde 15 tasarrufa yol açacağına dikkati çekti.
– İsviçre’de “mum ve odun stoklama” çağrısı
İsviçre Federal Elektrik Komisyonu Başkanı Werner Luginbühl, enerji krizi nedeniyle ülke genelinde kış mevsiminde geçici elektrik kesintileri yaşanabileceği uyarısında bulundu.
Luginbühl, vatandaşlara, “birkaç saat süren elektrik kesintilerine karşı mum ve evinde odun sobası olanlar için odun stoklama” çağrısı yaptı.
– Bulgaristan’da hükümet tasarruf önlemleri almıyor
Bulgaristan’ı “düşman ülke” ilan eden Rusya, ülkeye doğal gaz aktarımını kesmesinin ardından görevinden istifa eden Kiril Petkov hükümeti, sonbahar ve kış döneminde daha çok hissedilecek enerji krizinin etkilerini hafifletmek amacıyla ABD’den 6 gemi sıvılaştırılmış doğal gaz sipariş etti.
Petkov’dan sonra göreve gelen Başbakan Gılıb Donev’in kurduğu geçici hükümeti, gemilerin gelişinin kesin olmadığını belirtti. Hükümet, doğal gaz temini ile ilgili sorunlardan ötürü kriz masası oluşturarak, Azerbaycan ile Türkiye gibi farklı kaynaklardan gaz getirmeye çalışıyor.
Bulgaristan’da hükümet tarafından herhangi bir tasarruf önlemi alınmıyor. Ülkede akaryakıt fiyatları artarken, olası ısınma sorunları nedeniyle klima satışlarında belirgin bir artış yaşanıyor.