Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Kıbrıs konusunda, egemen eşitliğe ve eşit ulusal statüye dayalı yeni siyaset çerçevesinde, Kıbrıs Türk tarafının ortaya koyduğu önerilerle bir yere varılabileceğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, BM Genel Sekreteri Antonio Gutteres aracılığıyla Rum lider Nikos Anastasiades’e iletilmek üzere hazırladıkları iş birliği önerilerine henüz resmi bir cevap gelmediğine işaret ederek, Kıbrıs Türk tarafının önerileriyle hiç kimsenin otoritesinin diğer taraf üzerinde bir ağırlık yaratmadan, eşitlik temelinde gerçekleştirilmesi halinde Kıbrıs’ta daha yararlı ve faydalı işbirlikleri yapılabileceğini kaydetti.
Kıbrıs Türk tarafının önerilerinin Rum Yönetimi lideri Nikos Anastasiades’e iletildiği bilgisini aldıklarını, Rum tarafından resmi bir cevap almamakla birlikte, sözcülerinin bir takım açıklamalarda bulunduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Rum tarafından “biz ancak BM parametreleri çerçevesinde iki bölgeli, iki toplumlu ve federal temele hizmet edecek bir takım önerileri, bizlerin güven yaratıcı önlemelerimizle birlikte görüşürüz” diye haberler geldiğini belirtti. Cumhurbaşkanı Tatar, “Bizlerin bunu kabul etmesi mümkün değildir” dedi.
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Kıbrıs Türk tarafının 1 ve 8 Temmuz’da yaptığı kapsamlı iş birliği önerileri hakkında TAK muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Yapılan önerilerin bölgesel istikrarın sürdürülebilirliğine katkısı olacağına inanç belirten Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, “Bunlar, yeni siyasetimiz bağlamında eşitlik ve egemenlik temelinde başlatılacak bir süreç için gerekli ortamının yaratılmasına da hizmet edecektir” dedi.
Cumhurbaşkanı seçildikten sonra Kıbrıs Türk tarafının izlediği yeni siyasete değinen Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, egemen eşitliğe dayalı, eşit ulusal statüsü olan yeni siyaset çerçevesinde bir takım süreçlerden geçildiğini anımsattı.
Cenevre’de BM’ye ilk kez egemen eşitliğe dayalı ve eşit ulusal statüyü içeren yeni siyasi çerçeveyi sunalı bir yıl olduğunu hatırlatan Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Ekim 2021’de New York’ta üçlü toplantıda bütün bunların tüm ilgili paydaşlara sunulduğunu, Anavatan Türkiye Cumhuriyeti’nin tam desteğiyle bunun yapıldığını, yeni siyasetin Ankara tarafından da desteklendiğini kaydetti.
Türkiye Cumhuriyeti’nin var gücüyle bu siyaseti tüm dünyaya anlatmaya çalıştığını ifade eden Cumhurbaşkanı Tatar, güven arttırıcı önlem adı altında Rum tarafının sunduğu önerilerinin ise asla kabul edilemeyeceğini vurguladı.
Cumhurbaşkanı Tatar şöyle devam etti:
“Kıbrıslı Türklere yöneltilen tuzak sözde Kıbrıs Cumhuriyeti adı altında Rum otoritesini bizim üzerimize daha da yaymak ve KKTC’nin egemenliğini sulandırmak. Ne diyorlar, limanı Avrupa Birliği denetimine devredeceksin, havalimanı BM denetimine devredeceksin, Maraş’ı BM’ye devredeceksin. Bütün bunlar Kıbrıs Türk Halkının ve KKTC’nin egemen eşitliğini yok etmeye ve Rum tarafının ada üzerindeki tek egemenliğini bize kendi kabulümüzle tescil ettirmeye yönelik art niyetli önerilerdir. Kıbrıs Rum Yönetiminin söylediği, biz ancak 50 senedir netice vermeyen BM parametreleri çerçevesinde bir görüşme sürecine gireriz. O da iki toplumlu, iki kesimli federasyon. Bizim yeni siyasetimiz doğrultusunda Kıbrıs’ta iki taraf olduğunu söylüyoruz. İşlerin iki tarafın işbirliğinde yapılabileceğini söylüyoruz, iki devletin iş birliğinden bahsetmekteyiz.”
Kıbrıslı Türklerinin kendi devleti KKTC ile egemenlik hakkını sonuna kadar kullanmak suretiyle kendi pozisyonunu güçlendirdiğine ve bunun da Kıbrıs’ta taraflar arasında denkliği sağlamak ve sürdürülebilir bir çözüme ulaşmak için şart olduğuna işaret eden Cumhurbaşkanı Tatar, tüm bu siyasetin uzlaşı şartlarını müktesep haklar zeminini yaratmaya yönelik olduğunu, BM’nin de buna saygı duyduğunu ifade etti.
Karşı tarafın federal temelde bir anlaşma için ısrar ettiğini ifade eden Cumhurbaşkanı Tatar, Rum tarafına üstünlük sağlayan ve gerçek anlamda egemen eşitlik temelinde bir çözümü reddeden bu modelin kabul edilemez olduğunu vurguladı.
Kıbrıs Türk tarafı olarak güven arttırıcı ve yaratıcı önlemler değil de mevcut iki taraf arasında işbirliğini daha da arttırabilmek için, her iki tarafın halkının da yararına olacak kapsamlı önerileri 1 Temmuz’da 4 başlık ve 8 Temmuz’da da 2 başlık halinde; BM Genel Sekreteri Antonio Gutteres aracılığıyla Rum lider Nikos Anastasiades’e iletilmek üzere BM yetkilisine sunduklarını kaydetti.
Bu önerilerin içinden en önemlisinin hirdokarbon zenginliklerinin araştırılması ve pazarlanmasında ortak bir komite kurulması olduğunu aktaran Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, bu komitenin BM nezaretinde olabileceğini, iki mevcut iki devlet temsilcilerinin de yer alacağı eşitlik temeline dayalı, kimsenin diğer taraf üzerinde otoritesinin dayatılmayacağı pozisyonda olacağını kaydetti.
Cumhurbaşkanı Tatar, bir diğer önerinin ise, Kıbrıs’a sadece 40 mil uzaklıkta olan Türkiye Cumhuriyeti üzerinden AB’ye enterkonnekte bağlanmak olduğunu ifade ederek, AB ülkelerinin birbirlerine enterkonnekte bağlı olduklarını, bir kabloyla bağlanılabilirse, TC’nin var olan iletim hatları ile AB’ye hem kuzeyden, hem güneyden bağlanabileceğini söyledi. Cumhurbaşkanı Tatar, şu anda Kuzey ve Güney arasında böyle bir enterkonnekte sistem bulunduğunu anımsattı.
Cumhurbaşkanı Tatar şöyle devam etti:
“Güney Kıbrıs’ın Avrupa’ya bağlanabilmesi en az 700 mil. 700 mil nerede, 40 mil nerede. Zor, deniz derinliklerinde kablo bağlantısı yapmak hem zor, hem masraflı, hem de çok zaman alır. Halbuki TC’ye bağlanacak bir kablo çok kısa zamanda tamamlanabilir. TC’de bu projeyi desteklemektedir.”
Bir diğer önerinin ise Güneş Enerjisi konusunda iş birliği olduğuna işaret eden Cumhurbaşkanı Tatar, bir önerinin de su kaynakları ile ilgili olduğunu kaydetti.
Cumhurbaşkanı Tatar, su konusunda, su kaynaklarının korunması ve geliştirilmesi yanında TC’den getirilen ve yılda 75 metre küp olan suyla ilgili Güneyle iş birliği yapılabileceğini anlattı.
Bu 4 öneriye ek, 8 Temmuz itibarıyla iki öneri daha sunduğunu anlatan Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, bunun mayınların temizlenmesini içerdiğini, 29 farklı bölgede mayınların bulunduğunu, bunların temizlenmesine BM’n in de sıcak baktığını, ancak bunun ciddi bir şekilde işbirliği içinde yapılması gerektiğini kaydetti.
Bir diğer önerinin ise düzensiz göç olduğuna işaret eden Cumhurbaşkanı Tatar, iki tarafın makamlarının kuracakları ortak komiteyle bu sürecin değerlendirmesi önerisini sunduklarını vurguladı. Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, “Bizim iki devlet, egemenlik temelinde bir siyasetimiz var. Bu zeminde iki taraf arasında kurumsal iş birliğine hazırız. Ön yargısız bunun derinliğini ve genişliğini müzakere etmeye ve bunun için ilgili başlıkları ele almaya hazırız. Bunu vurgulayarak, önerilerimizle hiç kimsenin otoritesini diğer taraf üzerine yaymadan, denklik temelinde sürdürülmesiyle her iki halkın da yararına olacak işbirlikleri yapılabilecek. Bunların bölgesel istikrarın sürdürülebilmesi bakımından da katkısı olacağına inanıyorum” dedi.
