Başbakan Ünal Üstel, Cumhuriyet Meclisi Zalihe Çavuşoğlu Toplantı Salonunda düzenlenen basın toplantısıyla, 15 maddelik “Ekonomik Destek Paketi”ni açıkladı. Toplantıda, Başbakan Yardımcısı, Turizm, Kültür, Gençlik ve Çevre Bakanı Fikri Ataoğlu, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı, İçişleri Bakanı Ziya Öztürkler, Maliye Bakanı Sunat Atun, Ekonomi ve Enerji Bakanı Olgun Amcaoğlu, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Dursun Oğuz, Sağlık Bakanı İzlem Gürçağ Altuğra, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Hasan Taçoy ve bürokratlar hazır bulundu.
Başbakan Ünal Üstel, konuşmasının başında Merhum Polis Genel Müdür Birinci Yardımcısı Eybil Efendi’yi kaybetmenin üzüntüsü içinde olduklarını da dile getirerek, kendisine rahmet yaslı ailesine de başsağlığı ve sabırlar diledi.
Bugün hükümetin 41’inci günü olduğunu anımsatan Başbakan Ünal Üstel, Anayasa gereği Meclis’in tatile girdiğini ancak yaz tatilinde de çalışmaların süreceğini, komitelerden gelen tasarıların olağanüstü toplantılarla Meclis’ten geçirileceğini kaydetti.
Bu kısa sürede yapılan 4 toplantıda 10 yasayı Meclis’ten geçirdiklerini dile getiren Üstel, halkın beklentisi olan birçok yasanın da komitelere havale edildiğini belirtti.
– Üstel: “Ayda en az iki kere Meclis olağanüstü çağrılarla toplanacak”
Hukuk Siyasi İşler Dış İlişkiler Komitesi gündeminde 12 yasa, Maliye Komitesinde 23 yasa oluğunu aktaran Üstel, komitelerin yazda da çalışarak bu yasaları tamamlayacağını anlattı.
Üstel, en az ayda iki kere olağanüstü çağrılarla Meclis’in toplanacağını ve halkın beklediği bu yasaları meclisten geçireceğini ifade etti.
“Yaz sezonunda bakan ve milletvekillerine tatil yok hep birlikte çalışacağız. Ülkemizin geleceğini şekillendirmek ve yeniden yapılandırmak için ülkenin bu yasalara ihtiyacı vardır” diyen Üstel, yeni yasaları da rutin Bakanlar Kurulu toplantılarından sonra Meclis’e göndereceklerini dile getirdi.
Üstel, ileriki günlerde, bu kısa zamanda hükümetin yaptığı tüm icraatları da bir basın açıklamasıyla kamuoyunun gündemine getireceklerini söyledi.
Toplantı esnasında Başbakanlık önünde, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda çalışan taşeron işçilerin maaş ödemeleri ve sosyal güvenlik yatırımları yapılmadığı gerekçesiyle yaptığı eyleme de işaret eden Üstel, bu kişilerin maaşlarının hepsinin bugün ödeneceğini belirtti.
– “Türkiye’den gelen jeneratörlerin de devreye girmesiyle enerji açığı giderilecek”
Türkiye Cumhuriyeti ile yapılan Mali İş birliği Protokolü çerçevesinde ülkeye gelen iki jeneratöre de işaret eden Üstel, 10 gün içinde bu jeneratörlerin de devreye girmesiyle enerji açığının giderileceğini kaydetti. Üstel, hükümet adına Türkiye Cumhuriyeti’ne, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a ve Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a yürekten teşekkür ettiğini dile getirdi.
Halkın kısmen de olsa rahatlaması için küçük bir ekonomik paket hazırladıklarını anlatan Üstel, bayram öncesi halkla bunları paylaşarak, büyük bir rahatlama getirmese bile, halkın derin bir nefes almasını hedeflediklerini belirtti.
Üstel ayrıca, ülkede meydana gelen yangın nedeniyle yapılacak olan bağışların toplanabilmesi için Başbakanlık olarak Kıbrıs Türk Kooperatif Merkez Bankası ve Kıbrıs Türk Vakıflar Bankasında hesap açılacağı bilgisini verdi. Ardından Üstel, Ekonomik Destek Paketi ile ilgili detayları paylaştı.
– Ekonomik Destek Paketi… 100 Milyon Türk Liralık İşletme Kredisi
Ekonomik Destek Paketi’nde, işletmelere yönelik kredi paketi için 100 milyon TL büyüklüğünde bir kaynak ayrıldı.
Vergi yükümlüsü gerçek ve tüzel kişilerin yararlanabileceği bu kredi kapsamında her işletme azami 150 bin TL’ye kadar kredi kullanabilecek ve Kredi Garanti Fonu tarafından her krediye yüzde 80 oranında garanti sağlanacak. Bu kredilerin vadesi ilk 6 ayı ödemesiz olmak üzere 42 ay olarak belirlenirken, sabit faizli olarak düzenlenen portföy kapsamındaki kredilerin faiz oranı yüzde 13 olarak belirlendi. Ayrıca, bu kredilerde faiz dışında komisyon, benzeri masraf ve pul vergisi alınmayacak.
– Kadın ve Genç Girişimcilere Yönelik Kredi Paketi
Kadın ve Genç Girişimcilere yönelik hazırlanan kredi paketi için 20 milyon TL büyüklüğünde bir kaynak ayrıldı. Vergi yükümlüsü gerçek ve tüzel kişilerin yararlanabileceği bu kredi kapsamında azami 150 bin TL’ye kadar kredi kullanabilecek ve Kredi Garanti Fonu tarafından her krediye yüzde 80 oranında garanti sağlanacak. Bu kredilerin vadesi ilk 6 ayı ödemesiz olmak üzere 42 ay olarak belirlenirken, sabit faizli olarak düzenlenen portföy kapsamındaki kredilerin faiz oranı yüzde 13 olarak belirlendi. Bu kredilerde de faiz dışında komisyon, benzeri masraf ve pul vergisi alınmayacak.
– Tarım ve hayvancılık sektörüne yönelik kredi
Tarım ve hayvancılık ile uğraşan kişilere yönelik şebeke harici güneş enerjisi elektrik üretim sistemi kurulması kredisi kapsamında 20 milyon Türk Lirası büyüklüğünde bir kaynak ayrıldı.
Tarım ve hayvancılık ile uğraşan gerçek ve tüzel kişilerin yararlanabileceği bu kredi kapsamında her işletme azami 200 bin TL’ye kadar kredi kullanabilecek ve Kredi Garanti Fonu tarafından her krediye yüzde 80 oranında garanti sağlanacak. Bu kredilerin vadesi ilk 6 ayı ödemesiz olmak üzere 42 ay olarak belirlenirken, sabit faizli olarak düzenlenen portföy kapsamındaki kredilerin faiz oranı yüzde 13 olarak belirlendi. Bu kredilerde de faiz dışında komisyon, benzeri masraf ve pul vergisi alınmayacak.
– İhracatçılara Yönelik Kredi Paketi
Türk Eximbank tarafından KKTC’de faaliyet gösteren ihracatçılara yönelik 60 milyon TL tutarındaki kredi paketinin önündeki sorunların yapılan girişimler sonucunda aşıldığı belirtilirken, bu kredinin ihracatçılar tarafından yüzde 21 faiz oranı ile kullanılabilmesi Ekonomik Destek Paketi’nde yer aldı.
Diğer taraftan Pakette, ülkede Türkiye Halk Bankası tarafından kullandırılan ve ihtiyacı olan tüm işletmelerin başvurabileceği kredilerin detayları şu şekilde yer aldı:
“Esnaf işletme kredisi, yüzde 9,5 faiz oranı ile 60 aya kadar vadeli, azami 275 bin TL; işyeri edindirme kredisi, yüzde 9,5 faiz oranı ile 120 aya kadar vadeli, azami 1 milyon TL; ticari taşıt edindirme kredisi, yüzde 9,5 faiz oranı ile 84 aya kadar vadeli, azami 1 milyon TL; kadın girişimci kredisi, yüzde 16 faiz oranı ile 36 aya kadar vadeli, azami 150 bin TL; genç girişimci kredisi, yüzde 16 faiz oranı ile 36 aya kadar vadeli, azami 350 bin TL”
– Sosyal yardım, engelli ve cemile maaşı alanlara bayramlık verilecek
Sosyal yardım ve cemile maaşı alanlara 2 bin TL, engelli maaşı alanlara ise bin TL bayramlık katkı verilecek; ayrıca sosyal yardım ve cemile maaşı alanlara yılda bir kez Ocak ayında yapılan hayat pahalılığı uygulaması, Temmuz ayından itibaren altı ayda bir yani yılda iki kez olarak uygulanacak.
– Elektrik tarifeleri
Elektrik tarifelerinde yıl sonuna kadar fiyat artışı yapılması halinde, engelli maaşı ve sosyal yardım maaşı alan vatandaşlara bu artış uygulanmayacak ve 2022 yılı sonuna kadar devlet tarafından karşılanacak.
Sektörlere yönelik olarak elektrik tarifelerine verilecek olan teşvik ile ilgili çalışmalar ise önümüzdeki günlerde sonuçlandırılacak.
Tüm finansman maliyeti Kıbrıs Türk Otelciler Birliği ve Kıbrıs Türk Sanayi Odası tarafından karşılanmak üzere 25 megavat büyüklüğünde güneş enerji santrali kurulmasına izin verilecek ve kurulan bu santral şebekeye dahil edilecek.
– Genç girişimcilere destek
Kendisi veya kendileri dahil 5 kişiye kadar çalışanı bulunan genç girişimci (40 yaşa kadar) işveren veya işverenler ile kendi nam ve hesabına çalışan genç girişimci işveren veya işverenlerin, şu an yürürlükte olan yeni Girişimci Destek Paketi’nden faydalanmış olmaması halinde, üç ay boyunca işveren yatırımlarının yüzde 50’si devlet tarafından karşılanacak.
– Devlet ve Vakıf malları TL üzerinden kiralanacak
Ekonomik Destek Paketi’nde Devlete ait taşınmazlar ile Vakıflar İdaresine ait taşınmazların tüm kiralamalarının bundan sonraki süreçte Türk Lirası üzerinden yapılması ve her yıl gerçekleşecek enflasyon oranlarına göre artış yapılması yönünde düzenlemeler de yapıldı.
– Kredilerin yapılandırılması
Bankalarda borçlu olanların kredilerinin iyileştirilmesi ve/veya yapılandırılması halinde kuralları düzenleyen Yasa Gücünde Kararname’nin süresi 30 Eylül 2022 tarihine kadar uzatıldı
– Hayat Pahalılığı
30 Haziran tarihine kadar gerçekleşecek olan hayat pahalılığı oranı, Temmuz ayı itibarı ile maaşlara yansıtılacak ve Temmuz sonu ödenecek.
– İşverenlere prim desteği yeniden değerlendirilecek
Mart – Ağustos 2022 tarihleri arası işveren katkı payının yüzde 65’i oranında işverenlere verilen Prim desteğinin devam etmesi konusundaki çalışmalar Ağustos 2022’den sonra yeniden değerlendirilecek.
– İhalelerde fiyat farkı uygulanması ile ilgili düzenleme
İhalelerde, müteahhitlerin döviz krizinden dolayı yaşadığı sıkıntıların giderilmesi ve ihalelerin sonuçlanabilmesi adına fiyat farkı uygulanması ile ilgili Tüzükte düzenlemeler yapıldı.
– Hademeler bugün ödenecek
Öte yandan, basın toplantısı sırasında Başbakanlık önünde eylem yapan Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda çalışan hademelerin iki aylık maaş ödemeleri ile sosyal güvenlik yatırımlarının bugün yapılacağı aktarıldı. Ayrıca, söz konusu kişilerin işsizlik parası alması da sağlanacak.
-Sorular… “Kredilerden vergi ve sigorta borcu olanlar da istifade edebilecek”
Başbakan Üstel, basın mensuplarının sorularını da yanıtladı. Sorulan bir soru üzerine, kredilerden vergi ve sigorta borcu olanların da istifade edebileceğini anlatan Üstel, detaylı bilginin bankalardan da alınabileceğini söyledi.
-“Vergileri ertelendi ama almayacağız demedik”
Başka bir soru üzerine T&T’nin vergi ödemesinin ertelendiğini anlatan Üstel, “Vergileri ertelendi ama almayacağız demedik” dedi. T&T’nin önümüzdeki günlerde Maliye Bakanlığına vereceği çeklerle, ilgili tahsilatın 3 ay sonra yapılacağını kaydetti. Üstel amacın havalimanının süratle bitirilip devreye girmesi olduğunu anlattı.
Asgari ücretle ilgili bir soru üzerine Üstel, hayat pahalılığı ele alınırken asgari ücretlinin de dikkate alındığını vurgulayarak, ilgili bakanın konu üzerinde çalıştığını belirtti. Üstel asgari ücretin mevcut rakamın üzerine çıkacağını dile getirdi.
-Gıda fiyatlarıyla ilgili çalışma…
Gıda fiyatları ve alım gücü konusundaki bir soru üzerine ise Üstel, temel ihtiyaç maddeleri, ekmek, yumurta, süt, tavuk ve kırmızı et üzerinde bir çalışmaları olduğunu, önümüzdeki günlerde bunu kamuoyuyla paylaşacaklarını dile getirdi.