Başbakan Faiz Sucuoğlu, Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ile Ankara’da Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde biraraya geldi.
Görüşmede 2022 Yılı İktisadi ve Mali İşbirliği Protokolü de imzalandı.
Görüşmenin ardından Sucuoğlu ve Oktay ortak basın toplantısı düzenledi.
Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, konuşmasına, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türk milleti adına KKTC’yi selamlayarak başladı.
Oktay, KKTC’de hükümet kurma çalışmalarının tamamlanmasının ardından, “2022 yılı Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile KKTC Hükümeti Arasında İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması” üzerinde çalışmaya başladıklarını hatırlattı.
Söz konusu anlaşmanın imza töreni dolayısıyla KKTC Hükümeti koalisyon ortakları ve heyeti ile bir araya geldiklerini belirten Oktay, 2021’de Türkiye’nin önemli proje ve yatırımlara imza attığını vurguladı.
DSİ projeleri çerçevesinde toplamda 60 milyon lira harcandığını, bu kapsamda, sulama iletim tüneli ve galeri yapısının imalatının tamamlandığını ifade eden Oktay, sonrasında Mesarya Ovası’nın sulanmasına yönelik Orta Mesarya Ovası Ana İletim Hattı’nın ilk kısım inşaatına başladığını kaydetti.
Planlanan kara yollarının önemli bölümünün yapımının tamamlandığını, Lefkoşa Kuzey Çevre Yolu ve İskele-Çayırova yolunu hizmete açtıklarını, 48 kilometrelik köy yolunu da yenilediklerini belirten Oktay, yeni Ercan Havalimanı’nda sona gelindiğini ve imalatların büyük bölümünün tamamlandığını, havalimanına giden yol üzerindeki çift şerit yolun yapımına da başlandığını söyledi.
KKTC’de e-devlet projesini aşama aşamahayata geçirdiklerini ve geçirmeye devam ettiklerini belirten Oktay, bunun tüm Kıbrıs Türklerinin hayatını kolaylaştıracak çok ciddi bir proje olduğunu söyledi.
Bugüne kadar KKTC’ye 720 bin doza yakın aşı ulaştırdıklarını da ifade eden Oktay ihtiyaç nezdinde aşıların ulaştırılmaya devam ettiğini, acil kullanım onayı alan Turkovak aşısını da KKTC halkının kullanımına sunulduğunu belirtti.
Oktay, salgın sürecinde okulların kapalı kaldığı dönemde önemli katkı sunan eğitim bilişim ağı EBA’yıda KKTC genelinde uygulamaya koyduklarını söyledi.
Fuat Oktay, İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması kapsamında 2021 yılında KKTC’ye Türkiye Cumhuriyeti tarafından 2 milyar 623 milyon TL aktarıldığını belirterek bu tutarın 1 milyar 454 milyon TL’sinin altyapı ve reel sektör faaliyetleri için, 677 milyon TL’sininsavunma ödemeleri için, 492 milyon TL’sinin bütçe finansman desteği için aktarıldığını belirtti.
Oktay, bu kaynağın 1 milyar 533 milyon TL’si harcamaya dönüştüğünü de söyledi.
Fuat Oktay, “2022 Yılı İktisadi ve Mali İşbirliği anlaşması ile Türkiye ile KKTC’nin yıllardır sergilediği dayanışmayı bir kez daha perçinliyor” diye konuştu.
Oktay “Tüm dünyanın zorlu bir süreçten geçtiği bu dönemde KKTC’yi kalkınma hedeflerine bir adım daha yaklaştırıyoruz. Bu anlaşma ile kurumlarımızın da katkılarıyla uzun soluklu bir istişare süreci sonrasında şekillendirilen bu anlaşma öncekilerden biraz daha farklılık arz edecek. Bu da daha kurumsal yapıda sürdürmeyi arzu ettiğimiz Türkiye ve KKTC ilişkisinin de temelini atıyor olacak” diye konuştu.
Oktay, 2022 Yılı İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşmasında KKTC’nin ihtiyaçları doğrultusunda oluşturulmuş katma değer üreten, iş ve aş odaklı istihdamı, sürdürülebilir büyümeyi ve rekabetçi üretim yapısını güçlendirecek alanlara ağrılık verildiğini söyledi.
Oktay, anlaşmanın kamu yönetimi ve kamu maliyesi politikaları, ekonomi ve finans politikaları, sosyal politikalar, savunma,güvenlik ve adalet olmak üzere dört ana eksen üzerine odaklanmış politikalar içerdiğini aktardı.
Oktay “Bu politikalar ve bileşenleri olan eylemlerin, KKTC kamu kurum ve kuruluşlarının kurumsal kapasitelerinin güçlendirilmesi, geliştirilmesi, bütçe açığının önemli ölçüde giderilmesi, verimlilik çerçevesinde gelir artırıcı ve gider azaltıcı önlemlerin alınması ve savunma sektörünün ihtiyaçlarının karşılanması ile, sanayi ve ticaretin geliştirilmesi imzalanan mali protokolün önemli hedeflerinden bazılarıdır” dedi.
Oktay, Sivil toplumun desteklenmesi, istihdam, sağlık, sosyal politikalar, eğitim, yükseköğretim, ulaştırma ve enerji altyapısının takviye edilmesi, tarımsal üretimin artırılması ve kırsal kalkınmanın geliştirilmesi, çevre, şehircilik ve iklim değişikliği, istatistik, bilişim ve teknoloji altyapısının daha da geliştirilerek sağlamlaştırılmasının da anlaşmada ön plana çıkan hususlar olduğunu belirtti.
Fuat Oktay, bu vesileyle ağırlıkla hibe ve bir kısmı da kredi olarak KKTC’ye 2022 yılı için toplam 4 milyar 250 milyon lira kaynak ayırdıklarını söyledi.
Oktay “KKTC halkına dünya standartlarında yatırım ve altyapı hizmeti sağlama vizyonumuz ve anlayışımızla, Cumhurbaşkanlığı ve Cumhuriyet Meclisi Hizmet Binaları, ihale aşamasının ve yer tesliminin ardından 750 günde tamamlamayı planladığımız Lefkoşa 500 Yataklı Devlet Hastanesi, tıbbi donanımı ve tedavi birimleriyle önde gelen sağlık merkezlerinden birisi olması için temelini attığımız 100 yataklı Girne Askeri Hastanesi, içme suyu, Güzelyurt ve Mesarya Ovaları sulamaları ve atık su arıtma kapsamında DSİ projeleri, Karayolları Master Plan Uygulama Projesi kapsamında çevre yolu, bölünmüş yol ve köy yolları bakım ve onarım projeleri, 4 yıllık enerji ihtiyacının karşılanmasına yönelik 2 Mobil Treyler Elektrik Santralinin Kurulması Projesi, Belediye ve Köylerin Altyapı Yatırımlarına Katkı Projesi ve Organize Sanayi Bölgeleri Altyapı Katkı Projesi gibi Kıbrıs Türkü’nün hayatına doğrudan dokunacak, birçok hizmete ulaşılmasını kolaylaştıracak çok sayıda projeyi KKTC makamları ile eş güdüm halinde hayata geçireceğiz. Bu eş güdüm ve uyumun artırılmasını teminen, KKTC tarafının belirlenen kalkınma hedeflerini ve projelerin ilerlemesini yavaşlatan veya engelleyen hususları hızlıca tespit ederek mevzuata uygun olacak şekilde bunları gidereceğine olan inancımız da tamdır”diye konuştu.
Türkiye olarak Kıbrıs Türkü’nün hak ettiği refah seviyesine ulaşması için bugüne kadar hiçbir çabayı esirgemediklerini, bundan sonra da gayretleri aynı şekilde sürdüreceklerini vurgulayan Oktay, KKTC hükümetinden beklentilerinin popülist yaklaşımlardan uzak, yapısal ve sürdürülebilir politikaları hayata geçirmeleri olduğunu söyledi.
Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Başbakan Faiz Sucuoğlu ile Kıbrıs meselesindeki gelişmeleri de değerlendirdiklerini belirtti.
Türk tarafının, Kıbrıs meselesinin adil, kalıcı ve sürdürülebilir bir çözüme kavuşturulması için bugüne kadar yapıcı bir biçimde her türlü çabayı gösterdiğini, ancak bu olumlu anlayışın maalesef hiçbir dönemde Kıbrıs Rum kesimi tarafından karşılık görmediğini söyleyen Oktay “Kıbrıs Türk halkının müzakere masalarında kaybedecek, ambargolar altında ziyan edilecek bir 50 yılı daha yoktur” dedi.
Uluslararası toplum, hiçbir şekilde uzlaşmaya niyeti olmayan, adanın ortak sahibi Kıbrıs Türkleriyle birlikte yaşamayı dahi reddeden Kıbrıs Rum tarafına verdiği koşulsuz desteği gözden geçirmesi gerektiğini de vurgulayan Oktay KKTC’nin önerisinin ciddiyetle değerlendirmesi gerektiğini söyledi.
Oktay, “Adada bugün iki eşit halk, iki eşit egemen devlet vardır. Bu nedenle Cenevre’de sunulan, adadaki iki tarafın egemen eşitliğine ve eşit uluslararası statüsüne dayalı çözüm, sahadaki gerçekleri tam olarak yansıtan, en gerçekçi öneridir. Türkiye’nin bu öneriye desteği tamdır. Bu çözüm iradesinden geri adım atmamız söz konusu değildir. KKTC makamlarının Maraş’ta attığı adımları ve bundan sonraki planlarını da aynı anlayışla destekliyoruz. Bu vesileyle bir kez daha, Maraş açılımının tamamen uluslararası hukuka uygun adımlardan oluştuğunu, KKTC makamlarının yeni mağduriyetler yaratılmasını değil, var olan mağduriyetlerin giderilmesini ve bölgenin ekonomik ve sosyal hayata yeniden kazandırılmasını amaçladığını vurgulamak isterim.” diye konuştu.
KKTC Hükümetinin Maraş açılımı çerçevesinde bu anlayışla atacağı adımları desteklemeye devam edeceklerine dikkati çeken Oktay, “Aynı şekilde Doğu Akdeniz’de Türkiye hem kendi kıta sahanlığında kendi haklarını hem de Kıbrıs Türklerinin meşru hak ve çıkarlarını korumaya kararlı olduğunu göstermiştir. Bu kararlılık aynı inanç ve iradeyle sürdürülecektir. Sahada ve masada bu kararlılığımızı test etmeye çalışanlar, KKTC ile birlikte Türkiye’yi karşılarında bulmaya devam edeceklerini bilsinler. Tüm bu alanlardaki çalışmalarımızı KKTC ile samimiyet ve kardeşlik temelinde, dayanışma ve eş güdüm içinde sürdüreceğiz.” ifadelerini kullandı.
Protokolün hazırlanmasında ve imzasında istişareleri yürüten ve mesai harcayan çalışma ekiplerine teşekkür eden Oktay, imzalanan anlaşmanın Türkiye ve KKTC’ye hayırlı olmasını diledi.